Page 3 - 05.04.2016 Faktor 144
P. 3
5.4.2016. I I 3
UTORAK
Aktuelno
PROCURILO 11,5 MILIONA DOKUMENATA IZ AGENCIJE ZA OSNIVANJE OFFSHORE FIRMI MOSSACK FONSECA INTERVJU MIRANDA PATRUCIĆ, OCCRP
Predsjednici, premijeri,
kraljevi… prali milijarde
Dokumenti otkrivaju imena više od 140 različitih političara, kriminalca, biznismena i
poznatih ličnosti koji su se skrivali iza kompanija osnovanih u “poreznim rajevima”, a preko PATRUCIĆ: Jako puno sati rada je uloženo u sve FOTO: J. BRUTUS
kojih su ostvarili milionske transakcije, nerijetko povezane sa budžetima svojih zemalja OBJAVIT ĆEMO I
POLITIČKI LIDERI U VEZI SA AFEROM PANAMA PAPERS SVA IMENA IZ BiH
U Bosni i Hercegovini ćemo priče početi objavljivati
za nekoliko sedmica i tada će se znati sva imena
RAZGOVARAO iz Srbije, Slovenije i niza ima dosta imena. U BiH ćemo
AJDIN PERČO drugih zemalja koji rade na priče početi objavljivati za
istraživanju. U totalu, oko 20 nekoliko sedmica i tada će se
istraživanju preko 2 do 30 novinara za navedene znati sva imena. U principu
terabajta podataka i zemlje radi sav posao što je dok se priča ne završi nema
BIVŠI PREMIJER JORDANA PREDSJEDNIK RUSIJE PREMIJER ISLANDA 11 miliona dokume- izuzetno malen broj osoblja smisla objavljivati imena, niti
ALI ABU AL-RAGHEB VLADIMIR PUTIN SIGMUNDUR GUNNLAUGSSON U nata o vlasnicima jer je ovo najveće curenje ima potrebe da se objavlju-
offshore kompanija, koje je podataka ikada. ju sva imena. Objavit će se
Ali Abu al-Ragheb je di- Iako Vladimir Putin nema Premijer Islanda Sigmu- za svoje bogate i moćne kli- FAKTOR: Koliko je osoba ljudi koji zaslužuju da budu
rektor kompanije Jaar In- kompaniju registriranu na ndur David Gunnlaugsson i jente osnivala firma Mos- iz BiH otkriveno u istraži- objavljeni, ne ljudi koji su
vestment Ltd. registrirane vlastito ime u poreskim ra- njegova žena Palsdottir su sack Fonesca, učestvovala je vanju, i ko su ti pojedinci? obični već osoba koje su od
na Britanskim Djevičanskim jevima, njegovi prijatelji vlasnici firme Wintris Inc. i ekipa novinara iz BiH pod PATRUCIĆ: Kao i svug- javnog interesa.
otocima. Prije bavljenja po- braća Arkady i Boris Roten- registrirane na Britanskim uredničkom palicom Mirande dje, ima i političara, bizni- FAKTOR: Objavljen je po-
litikom, proveo je 20 godina berg su vlasnici par milijardi Djevičanskim otocima. Pre- Patrucić. Okupljeni oko pro- smena, ljudi iz javnog života, datak da su otkrivene 3 oso-
u SAD-u gdje je radio kao di- dolara vrijedne imovine. Na ko ove kompanije su bili vla- jekta The Organized Crime be iz BiH?
rektor za inženjering. Jor- Britanskim Djevičanskim snici 4 miliona dolara vrijed- and Corruption Reporting BiH U DOKUMENTIMA PATRUCIĆ: ICIJ je obja-
danskom kralju Abdulahu otocima posjeduju sedam nih dionica u tri islandske Project (OCCRP), novinari vio da imaju 3 osobe iz BiH,
II je pomogao u razvijanju kompanija. Još jedan Puti- banke. Većina ovih banaka su istražili na hiljade doku- Korisnik i ali to nije puni podatak. Ne
ekonomskih zona u luci nov prijatelj Sergey Roldu- je propala 2009. , a premi- menata a Patrucić za Fak- tri dioničara postoji nešto kao dokument
Aqaba, što mu je pomoglo gin je vlasnik tri firme na jer je bio protiv spašavanja tor otkriva kako je izgledalo u kojem su navedeni svi gra-
da 2000. postane premi- Britanskim Djevičanskim tih banaka. Nejasno je da li istraživanje i kada možemo Među 11,5 miliona do- đani BiH, već je to složeno
jer ove zemlje. Međutim, otocima. Interesantno je je ovo pomoglo ili odmoglo očekivati i imena građana kumenata koji su procuri- otkrivati. Tu ima i situacija u
njegov period na vlasti je da je Roldugin po zanima- njegovu imovinu u kompa- BiH uključenih u ovu aferu li u sklopu afere “Panama kojima je firma vlasnik firme
praćen masivnim kršenjem nju violinista, a motivaci- niji Wintris Inc. Sigmundur popularno nazvanu Panama Pepers“ nalazi se i nekoli- koja je vlasnik trećeg privred-
civilnih sloboda, a 2003. se ju u osnivanju kompanija je 2013. postao najmlađi Papers. ko onih koji kompromitu- nog subjekta. Ili ima situacija
povlači iz politike. je našao u pomoći Putinu. premijer Islanda. FAKTOR: Kako je čita- ju političare i biznismene u kojem su evropske fondacije
vo istraživanje ustvari iz naše zemlje i regiona. vlasnici firmi u Panami koje
započelo? U dokumentima se jasno su opet u posjedu bankarskih
PATRUCIĆ: Anonimni navodi da su četiri osobe računa u Evropi, i taj krug, dok
izvor je kontaktirao njemač- iz naše zemlje povezane sa vi dođete do konačnog broja
ki list Süddeutsche Zeitung kompanijama preko kojih imena, je zaista dug.
i rekao da ima neke važne se izvlačio novac. Imena FAKTOR: Da li je ovo kraj
informacije za njih. Pitao ih se ne pominju, ali radi se vašeg istraživanja?
je da li su zainteresirani za o jednom klijentu kompa- PATRUCIĆ: Nije kraj
te podatke. Pravilo je bilo nija, te tri osobe koje imaju istraživanja, i do kraja aprila
da neće biti ličnog kontak- dionice u kompanijom pod ćemo vrlo intenzivno objav-
ta, samo enkripcija i poruke. istragom. ljivati priče. Početkom maja
KRALJ SAUDIJSKE ARABIJE PREMIJER VELIKE BRITANIJE BIVŠI PREMIJER GRUZIJE Fajlovi su stizali na način na Inače, najviše kompani- će ICIJ objaviti listu najzna-
SALMAN BIN ABDULAZIZ DAVID CAMERON BIDZINA IVANISHVILI koji su stizali, a njemački list ja koje se pominju u tajnim čajnijih imena iz svih zemalja
BIN ABDULRAHMAN AL SAUD Ian Cameron, otac bri- Bidzina Ivanishvili je vla- je kontaktirao Međunarodni dokumentima vezane su za a onda će se nastaviti objava
Saudijski kralj Salman tanskog premijera Davi- snik firme Lynden Manage- konzorcij istraživačkih no- Sloveniju, čak 21. Potom priča i dalje. Ja sam sigurna
bin Abdulaziz ima vlasniš- da Camerona, pomogao ment Ltd. registrirane na vinara (ICIJ), kojih smo i slijedi Crna Gora iz koje je da mi nismo sve provjerili,
tvo u luksemburškoj kom- je osnivanje offshore kom- Britanskim Djevičanskim mi član. Oni su preuzeli na 13 kompanija, a onda Hr- ima jako puno priča i imena
paniji Safason Corporation panije Blairmore Holding otocima. Iako je kao pre- sebe da koordiniraju čitav vatska sa tri kompanije, te koja su nepoznata. Problem
SPF S.A., koja je dioničar Inc. u Panami 1982. i bio je mijer Gruzije radio svega 13 projekat. Oni su okupili no- Makedonija sa dvije. Iz Sr- sa objavljivanjem svih imena
kompanija Verse Develop- uključen u investicije ove mjeseci, Bidzina Ivanishvili vinare, i mi smo dobili poziv bije, baš kao i iz BiH, nema je i to da osnivanje offshore
ment Corporation i Inrow firme do smrti 2010. Nje- je postao izuzetno utjecajan. da učestvujemo u tome te kompanija na listi, no zato kompanije nije samo po sebi
Corporation registriranih govo bogatstvo je proci- Nakon 20 godina provede- da OCCRP pokriva istočnu se u dokumentima pominju ilegalno, i zato i ne izlazimo
na Britanskim Djevičanskim jenjeno na 20 miliona do- nih u Rusiji gdje je stekao Evropu, Balkan, Rusiju, Cen- dva klijenta i 28 osoba koje sa svim imenima, već samo
otocima uz pomoć advokat- lara, a firma mu nije bila bogatstvo radeći u metal- tralnu Aziju i Kavkaz jer su imaju dionice. sa imenima osoba od javnog
ske firme Mossack Fonseca. pod jurisdikcijom britan- skom i bankarskom sektoru, to zemlje u kojima mi inače Za sada je procurilo tek interesa. Ali je istraživanje
Salman bin Abdulaziz je po- ske poreske službe. Iako Ivanishvili se u Gruziju vra- radimo. Već godinu radimo jedno ime iz našeg regiona pokazalo da kompanija koja
stao kralj Saudijske Arabije je imao deformisane obje ća 2003. godine, a u politi- na tim podacima. Jako puno povezano sa aferom. Ri- je osnivala offshore firme
u januaru 2015. nakon što noge, to ga nije spriječi- ku ulazi 2011. Njegova par- sati rada je uloženo u sve. U ječ je o finansijskom struč- često nije znala identitet svo-
je preminuo njegov brat, ta- lo da se bavi amaterskim tija 2012. osvaja većinu na BiH sarađujemo sa nekoliko njaku Urošu Petroviču iz jih klijenata niti koje je po-
dašnji kralj Abdullah. sportom. parlamentarnim izborima. novinara koji su naši redov- Ljubljane. rijeklo novca, a što je zaista
ni saradnici, a tu su i kolege problematično.