Page 45 - STAV broj 349
P. 45

većina “Googleovih” proizvoda. Aplikacije
                                                                               koje su blokirane uglavnom su u potpunosti
                                                                               nedostupne, osim ako se ne koristi VPN
                                                                               (virtualna privatna mreža), ali s vremenom
                                                                               Kina i njih postepeno blokira.
                                                                                  Prvobitni razlog ovih zabrana nije bio
                                                                               isključivo konkurentske prirode, već komu-
                                                                               nistička politika Kina usmjerena na potpunu
                                                                               kontrolu svojih građana. Zabranom inostra-
                                                                               nih aplikacija Kina ima mogućnost građa-
                                                                               nima ponuditi sopstvene proizvode pomoću
                                                                               kojih je u mogućnosti imati pristupe svim
                                                                               njihovim podacima.
                                                                                  Kineska politika pokazala se uspješnom,
                                                                               ali i licemjernom na polju globalne konku-
                                                                               rencije, ne dopuštajući ni jednom globalnom
                                                                               konkurentu ulazak na njihovo tržište, a za-
                                                                               htijevajući poštivanje prava njihovih digi-
                                                                               talnih kompanija u inostranstvu.

                                                                               GLOBALNA BORBA ZA TRŽIŠTE LIČNIH
                                                                               PODATAKA
                                                                                  Ova borba za tržište korisnika društve-
                                                                               nih mreža samo je vrh ledenog brijega infor-
                                                                               macionog i tehnološkog rata koji godinama
                                                                               bjesni na planeti otkako je internet postao
                                                                               dio naše svakodnevice.
                                                                                  Milioni podataka koje generiraju telefo-
                                                                               ni, kreditne kartice, online plaćanja i brojne
                                                                               platforme koje sadrže impresivnu količinu
                                                                               ličnih podataka mogu postati vrijedan alat
                                                                               za svakoga ko može njima upravljati. Naro-
                                                                               čito ukoliko se radi o globalnim silama kao
                                                                               što su SAD i Kina. Lični podaci postali su
                                                                               globalni plijen najvećih svjetskih supersila.
            Američki savjetnik za nacionalnu bez-  Iako je Donald Trump na kraju i izdao   Danas jednostavno moramo da budemo
          bjednost Robert C. O’Brian u junu 2020. go-  ovu izvršnu naredbu, ona je ipak u konačnici   svjesni činjenice da se gotovo sve što obli-
          dine javno je govorio na temu globalnih am-  blokirana na sudovima, a zabrana korištenja   kuje socijalnu, ekonomsku i informativnu
          bicija Kineske vlade, te je upozorio da Kina   ili prinudna prodaja nikada nisu sprovedene.  sferu dešava upravo na društvenim mreža-
          predstavlja prijetnju američkim građanima                            ma. Utjecaj na javno mnijenje kroz kontrolu
          i eksplicitno naveo “TikTok” platformu kao   KINESKA NULTA TOLERANCIJA ZA   društvenih mreža pokazalo se kao vrhunski
          važno sredstvo ostvarivanja ovih ambicija.   AMERIČKE DRUŠTVENE MREŽE I   alat za generiranje trendova, protesta, smjena
          Također se i američki državni sekretar Mike   PLATFORME              vlasti, a čak i do započinjanja ratnih sukoba.
          Pompeo referirao na ove tvrdnje, te je pred-  S druge strane, Kina, kao nedemokrat-  Ogroman broj korisnika koji se mjeri u sto-
          ložio da “TikTok” treba tretirati kao i “Hu-  ski sistem, već duži niz godina ima skoro   tinama miliona, ali i milijardama formirao je
          awei”, koji je zabranjen u SAD-u, a Trump   pa nultu toleranciju za inostrane, a posebno   “digitalne nacije” koje većinu svojih stavo-
          je zvanično 31. jula 2020. godine objavio   američke digitalne platforme na svom tržištu.   va i mišljenja kreiraju na osnovu ogromnog
          da planira potpuno zabraniti “TikTok” na   Među društvenim mrežama koje su djelomič-  broja podatka s društvenih mreža. Sve veći
          njihovom tržištu ukoliko se eventualno ne   no ili potpuno blokirane jesu “Instagram”,   broj ljudi ne samo da dijeli svoje podatke
          prodaju nekoj od američkih kompanija koje   “Facebook”, “Twitter”, “WhatsApp”, “Me-  na mrežama nego ih i koristi kao jedine re-
          su bile zainteresirane za kupovinu.  ssenger”, “Skype”, “Zoom”, “Reddit”, ali i   levantne medije. Zbog ovoga je jako važno
                                                                               u čijim se rukama nalaze ovi digitalni alati.
                                                                                  Neke države danas imaju svoja diplo-
          Kina, kao nedemokratski sistem, već duži niz godina ima skoro        matska predstavništva pri “Googleu” i “Fa-
          pa nultu toleranciju za inostrane, a posebno američke digitalne      cebooku” (“Meta” grupaciji), te imaju svoje
          platforme na svom tržištu. Među društvenim mrežama                   lobiste koji pokušavaju ostvariti svoje inte-
          koje su djelomično ili potpuno blokirane jesu “Instagram”,           rese ili dobiti blagonaklonost ovih kompa-
                                                                               nija, što dovoljno govori o dimenziji značaja
          “Facebook”, “Twitter”, “WhatsApp”, “Messenger”, “Skype”,             ovih platformi.
                                                                                  Globalna borba za osvajanje novih trži-
          “Zoom”, “Reddit”, ali i većina “Googleovih” proizvoda.               šta i generiranje novih trendova nastavlja
          Aplikacije koje su blokirane uglavnom su u potpunosti                se. Kina kao nova supersila na tom putu ne
          nedostupne, osim ako se ne koristi VPN (virtualna privatna           planira se zaustaviti, a Amerika ovaj uspon
                                                                               kineskih tehnoloških giganata sigurno neće
          mreža), ali s vremenom Kina i njih postepeno blokira.                nijemo gledati.                n


                                                                                                   STAV 12/11/2021 45
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50