Page 120 - Komünist Çinin Zulüm Politikası ve Doğu Türkistan
P. 120
118
Tüm bu tarihi bilgiler, co¤rafi ve sosyolojik gerçekler Do¤u Türkis-
tan'›n Çin'in bir parças› de¤il, aksine Çin'in tarih boyunca topraklar›na
katmay› istedi¤i ayr› bir bölge oldu¤unu aç›kça ortaya koymaktad›r. Do-
¤u Türkistan halk› en zor ve çetin koflullarda dahi Çin idaresini kabul-
lenmemifl, s›k s›k ba¤›ms›zl›k giriflimlerinde bulunmufl, gerekti¤inde si-
lahl› mücadeleye de baflvurmufltur. Örne¤in Mançu hükümranl›¤›n›n
Do¤u Türkistan'› iflgal etti¤i 1759'dan 1862 y›l›na kadar, Müslüman halk
40'dan fazla defa ayaklanm›fl ve Çin yönetimine baflkald›rm›flt›r.
Peki, tüm bunlara ra¤men Çin'i Do¤u Türkistan konusunda bu ka-
dar ›srarc› k›lan nedir? Çin'in y›llard›r yapt›¤› zulüm ve iflkencelere geç-
meden önce, bu sorunun cevab›na k›saca de¤inmek gerekir.
Ç‹N, DO⁄U TÜRK‹STAN'DAN
NEDEN VAZGEÇM‹YOR?
Genel co¤rafya bilgisine sahip bir kifli, Çin'in Do¤u Türkistan konu-
sundaki ›srar›n› anlamakta hiç zorlanmayacakt›r. Bilindi¤i gibi co¤rafi
olarak Çin'in Bat› ile iletifliminin aras›nda iki önemli engel vard›r: Birin-
cisi 5000 km uzunlu¤undaki dev Taklamakan Çölü, ikincisi de Çin s›n›-
r›n› boydan boya kaplayan Çin Seddi.
Do¤u Türkistan ise Çin'in, çölün ilerisinde ve setin arkas›nda kalan
tek topra¤›d›r ve bu yönüyle Çin'in Bat›ya aç›lan penceresi konumun-
dad›r. Co¤rafi konumun siyaset üzerindeki etkisi ve co¤rafi olarak
avantajl› bölgelerin stratejik olarak da avantajl› olmalar› gerçe¤i, Do¤u
Türkistan'› Çin için vazgeçilmez hale getirmektedir. Bu nedenle Çin, ifl-
gal etti¤i Do¤u Türkistan topraklar›ndan çekilmek ve burada ba¤›ms›z
bir devlet kurulmas›na izin vermek yerine, bask› ve fliddetle yerli halka
iflgali kabul ettirmeye çal›flmaktad›r. Bir yandan da haber alma ve ileti-
flim özgürlü¤ü de dahil olmak üzere her türlü özgürlü¤ü ortadan kald›-
r›p, Do¤u Türkistan'› kapal› bir kutu haline getirerek, bölgeyi mümkün
Komünist Çin'in Zulüm
Politikas› ve Do¤u Türkistan