Page 212 - Makaleler 1. Cilt
P. 212
210 MAKALELER -1-
Osmanl›'ya Karfl› Emperyalist Plan
Darwin'in Türklere karfl› "afla¤› ›rk" ya da "yokedilecek millet" gibi haka-
retler yöneltti¤i dönem, Bat› ile Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun iliflkisi aç›s›n-
dan çok kritik bir dönemdi.
Osmanl› ‹mparatorlu¤u bilindi¤i gibi 19. yüzy›l›n bafl›ndan itibaren ciddi
toprak kay›plar›na maruz kald›. Balkanlar'daki az›nl›klar birer birer isyan et-
tiler. Rusya ise K›r›m ve Kafkasya gibi bölgeleri aflamal› biçimde iflgal etti. Bu
dönemde ‹ngiltere ve Fransa gibi Bat›l› güçler ise dönem dönem Osmanl› ‹m-
paratorlu¤u'na karfl› destek verir yönde politikalar izlediler, çünkü Rusya'n›n
ilerlemesine karfl› Osmanl›'y› bir denge unsuru olarak görüyorlard›.
Ancak ‹ngiltere ve Fransa'n›n bu politikas›, 1870'ler-
de de¤iflmeye bafllad›. 1878'deki Berlin Kongresi ise, ta-
rihçilerin ortak görüflüne göre, tam bir dönüm noktas›
oldu. Çünkü bu Kongre'nin ard›ndan ‹ngiltere ve Fran-
sa da Rusya ile elbirli¤i yaparak Osmanl› ‹mparatorlu-
¤u'nu parçalay›p bölüflme stratejisi izlemeye bafllad›-
lar. ‹ngiltere uzun süredir gözünü dikti¤i M›s›r'› 1882
y›l›nda iflgal etti. Bu iflgal döneminde Türk düflman›
tavr›yla öne ç›kan ‹ngiliz Lord Gladstone Londra'da
Türklerle ilgili bir broflür yay›nlam›fl ve Osmanl›'y›
Lord Gladstone
alabildi¤ine kötüleyen broflürde "Türklerin mahvedip
afla¤›lad›klar› vilayetlerdeki tüm istismarlar›n› ortadan kald›rmak için en
iyi yol olarak p›l›-p›rt›lar›n› toplay›p uzaklaflmalar›…" gerekti¤i ça¤r›s›n›
yapm›flt›. 6
‹ngiltere'nin M›s›r iflgalinin ard›ndan Frans›zlar Cezayir ve Tunus'u iflgal
ettiler. Bu çabalar bilindi¤i gibi Trablusgarp ve Balkan Savafllar›, sonra da I.
Dünya Savafl› sonucunda nihayete ulaflt›r›ld› ve Osmanl› topraklar›n›n çok
büyük bölümü ‹ngiltere ve Fransa aras›nda paylafl›ld›. Türk düflman› Lord
Curzon bu olaylar s›ras›nda flöyle diyordu:
Türkler Avrupa'dan at›lmal›d›r. ABD'li senatör Lodge'›n dedi¤i gibi ‹stan-
bul Türklerden tamamen al›nmal›, bir veba tohumu olan savafllar›n yarat›c›-
s›, komflular› için bir afla¤›lanma olan Türkler Avrupa'dan silinmelidir… 7
‹ngiliz D›fliflleri Bakan› Lord Kitchener Balkan Savafllar›'n›n sonucu kar-