Page 49 - Makaleler 1. Cilt
P. 49
‹srail-FKÖ Bar›fl›: Madalyonun Öteki Yüzü 47
ne¤in, Ocak 1982'de Ariel fiaron ve yard›mc›s› Tamir, Cenevre'de Haf›z
Esad'›n kardefli R›fat Esad ile gizlice buluflmufltu. ‹srailli gazeteciler Dan Ra-
viv ve Yossi Melman'›n Every Spy a Prince adl› kitaplar›nda bildirdiklerine
göre, bu gizli buluflmada, Lübnan'› parçalamak ve FKÖ'yü güçsüz k›lmak
için bir ‹srail-Suriye ortak plan› yap›lm›flt›.
Dolay›s›yla Haf›z Esad daha önceleri de ‹srail'le "stratejik iflbirli¤i"ne gire-
biliyordu. Ama yine de Körfez Savafl› sonras›na kadar flimdiki gibi aç›ktan aç›-
¤a yürütülen bir "yumuflama" sözkonusu olamazd›. Ama olan oldu ve ayn›
anda hem ABD hem de ‹srail Suriye'ye göz k›rpmaya bafllad›lar. Bill Clinton
dünyan›n flaflk›n bak›fllar› alt›nda fiam'› ziyaret etti. ‹srail ve Suriye aras›nda
bir bar›fl anlaflmas› imzalanmas› flu anda an meselesi. Zaten bir y›l› aflk›n bir
süredir bu konuda ‹srail ve Suriye aras›nda gizil görüflmeler sürüyor.
Peki bu ‹srail-Suriye yak›nlaflmas›n›n alt›nda ne yat›yordu?.. Serdar Tur-
gut, Hürriyet'in Washington muhabiri oldu¤u s›ralarda yazd›¤› 28 Ekim 1994
tarihli "ABD ve Suriye" bafll›kl› bir yaz›s›nda bu konuyu gayet iyi aç›kl›yor-
du. Yaz›da geçen "ABD" kelimelerinin yerine "‹srail" kelimeleri koyarak da
okuyabilirsiniz:
ABD'nin Suriye'ye neden özel ilgi göstermeye bafllad›¤› sorusuna cevap bu-
labilmek için ilk önce Amerikan yönetiminin ikibinli y›llarda dünya düzeni
üzerinde yapt›¤› hesaplar düflünülmelidir. Amerikan yönetimi, çok da uzak-
ta olmayan bir gelecekte radikal ‹slami hareketin dünya ölçe¤inde Bat› ile ça-
t›flmas›n› t›rmand›raca¤›n› tahmin ediyor. Amerika'da uzmanlar Marksiz-
m'in çökmesinden sonra ezilmifl insanlar›n h›zla dini politikaya sar›lmaya
bafllayaca¤›n›, bu aflamada da radikal ‹slam›n kitlesel taleplere en rahat ce-
vap verebilecek, en kapsaml› "alternatif"leri sunacak yap›da oldu¤unu düflü-
nüyor. Yani bir anlamda geçmiflteki s›n›f çat›flmas›na dayal› 'kurtulufl' ideolo-
jisinin yerini flimdi tan›m› gere¤i çok daha kitlesel ve hissi olabilen dine da-
yal› radikal politikan›n almaya bafllad›¤› tespiti yap›l›yor. Bu nedenle özellik-
le M›s›r, Türkiye, Cezayir gibi ülkelerde olanlar ve olacaklar Amerika taraf›n-
dan yak›n takibe al›nm›fl durumda.
... ‹flte bu aflamada Suriye bir baflka boyutuyla ABD'nin önüne ç›k›yor. Arap
dünyas›na bir bak›ld›¤›nda Suriye radikal ‹slami hareket taraf›ndan sisteme
karfl› yöneltilen tehditi en az hisseden ülke durumunda.... M›s›r'da büyük bir
sistem krizi yaflanmaya bafllam›flken Suriye seküler düzen konusunda büyük