Page 76 - Evrimin Mikrobiyolojik Çöküşü
P. 76
HÜCREDEK‹ ENERJ‹ ÜRET‹M‹
Enerji her alanda insan için vazgeçilmez bir ihtiyaçt›r. Teknoloji, sanayi,
ulafl›m, haberleflme gibi birçok hayati konuda kilit konumdad›r. Bu kadar
vazgeçilmez bir ihtiyaç olan enerjinin bedeli de elbette yüksektir. Dev ba-
rajlar, rafineriler, hatta nükleer santraller bu amaçla infla edilir. Ülke bütçe-
lerinin büyük bir k›sm› enerjiye ayr›l›r. Yaln›zca gündelik hayatta kulland›-
¤›m›z bir otomobilin yak›t ihtiyac› için bile yüklü miktarlarda para harca-
r›z.
Peki enerji temini bu kadar masrafl› iken, sizi tafl›yan, düflünmenizden
konuflman›za, yürümenize kadar bir çok iflinizi gören vücudunuz, hangi
enerjiyi hangi kaynaktan sa¤lay›p, nas›l üretip, ne flekilde kullanmaktad›r?
Hücre ve Enerji
Hücre vücudun ihtiyac› olan enerjiyi üretmek için "mitokondri" denilen
yüzlerce küçük enerji santralinden yararlan›r. (fiekil 31) Bu santrallerde, be-
sinlerden elde edilen kimyasal enerjiler, hücrenin kullanabilece¤i enerji pa-
ketlerine dönüfltürülür. Bu paketlere ATP ad› verilir. Hücre içinde hayat›
sa¤layan bütün olaylar, mitokondrilerde üretilen bu kullan›ma haz›r enerji
paketleri sayesinde gerçekleflir.
Peki bu enerjinin bedeli nedir?
Bir karfl›laflt›rma için, otomobilinizde yak›t olarak kulland›¤›n›z benzi-
ni ele alal›m. Bu benzin önce yerin derinliklerinden ham petrol olarak ç›-
kart›l›r. Sonra gemilerle petrol rafinerilerine tafl›n›r. Bu rafinerilerde, birçok
karmafl›k kimyasal ifllemden sonra benzin haline getirilir. Arac›n›z›n moto-
ru da, burada kullan›lan benzin de birbirlerine uyumlu bir flekilde üretil-
mifltir. Arac›n›z baflka herhangi bir yak›tla çal›flamaz. Ayn› flekilde trenleri
çal›flt›ran elektrik de büyük zahmetler ve masraflar sonucunda barajlarda
üretilir. Bu ifl için dev hidroelektrik santralleri kurulmufltur. Her iki örnek-
te de önemli bir bilgi birikimi ve ileri bir teknoloji kullan›lmaktad›r.
Hücrenin Enerji Santrali
74
EVR‹M‹N M‹KROB‹YOLOJ‹K ÇÖKÜfiÜ