Page 149 - Yeşil Mucize Fotosentez
P. 149
Fotosentez Mekanizmas›
sistemin kalbidir. Kloroplastlar, iç içe geçmifl balonlara benzeyen yap›la-
r›yla, do¤an›n yeflil rengini verirler.
Bitki hücresinde, fotosentez ifllemi kloroplastlarda meydana gelir.
Kloroplast 2-10 mikrometre kal›nl›¤›nda (mikrometre metrenin milyonda
biridir), 0,003 milimetre (milimetrenin binde üçü) çap›nda mercimek flek-
linde küçük disklerden oluflmufltur. Bir hücrede 40'a yak›n kloroplast var-
d›r. Bu ilginç birimler bu kadar küçük olmalar›na ra¤men bulunduklar›
ortamdan iki zarla ayr›lm›fllard›r. Bu zarlar›n kal›nl›¤› ise ak›l almayacak
68
kadar incedir: 60 angström, yani 0,000006 milimetre. (milimetrenin yak-
lafl›k yüzbinde biri)
Kloroplast›n içinde "tilakoid" ad› verilen yass›laflm›fl çuval fleklinde
yap›lar vard›r. Bunlar fotosentezin kimyevi birimleri olan klorofilleri mu-
hafaza eder ve daha ince zarlarla korunurlar. Bu tilakoidler, "grana" ad›
verilen 0,0003 milimetre büyüklü¤ünde ve madeni para fleklinde üst üste
y›¤›lm›fl diskler olarak dizilmifllerdir. Bir kloroplast içinde bu granalardan
40-60 adet bulunur. Bütün bu karmafl›k yap›lar, protein ve ya¤lar›n belir-
li bir amaç için biraraya gelmeleriyle oluflur. Bunlar da belirli oranlarda
bulunurlar. Örne¤in tilakoid zar› %50 protein, %38 ya¤ ve %12 pigment-
ten oluflmufltur. 69
- Tilakoid: Kloroplast›n içindeki ikinci aflama tilakoid ad› verilen tor-
balard›r. Bunlar çuvala benzeyen ve içinde klorofil molekülünü saklayan
zarlard›r. Bu torbalar›n içinde günefl ›fl›¤›n› emen yeflil pigment olan klo-
rofil bulunur.
- Grana: Tilakoidler biraraya gelerek granalar› olufltururlar.
- Klorofil: Kloroplast›n içinde bulunan ve günefl ›fl›¤›n› emen yeflil
pigmenttir. Klorofil olmasayd›, ne oksijen, ne besin, ne de do¤an›n rengi
olurdu.
- Stroma lameli: Kloroplast içinde granalar› ba¤layan boru fleklinde-
ki zar.
- Stroma: Kloroplast›n içindeki jele benzeyen s›v›.
147