Page 150 - 40 Konuda Hücre

40 Konuda Hücre

Kemik ili¤i hücrelerinin en küçük temsilcisi olan kan plakç›klar›
ya da trombositler hayati bir özelli¤e sahiptir. Bu hücreler, kan›n p›ht›-
laflmas›ndaki ana unsurdur. Von Willebrand faktörü adl› bir protein,
kanda dolafl›p durmakta olan trombositlerin kaza yerini geçmemeleri-
ni sa¤lar. Kaza yerinde tak›l› kalan trombositler, o anda di¤er trombo-
sitleri de olay yerine getiren bir madde salg›lar. Bu hücreler daha son-
ra hep birlikte aç›k yaray› kapat›r. Trombositler, görevlerini yerine ge-

tirdikten sonra ölür. Onlar›n, kendilerini feda etmeleri, kan p›ht›laflma
sisteminin yaln›zca bir parças›d›r. (flekil 115)
Kan p›ht›laflmas›n› sa¤layan bir di¤er protein de trombindir. Bu
madde yaln›zca aç›k bir yaran›n oldu¤u yerlerde üretilir. Bu üretim ne
az ne de fazla olmamal›d›r. Üstelik üretim, tam zaman›nda yap›lmal› ve
yine tam zaman›nda durdurulmal›d›r. fiu ana de¤in trombin üretimin-
de rol alan ve tamam› "enzim" olarak adland›r›lan yirmiden fazla vücut
kimyasal› tan›mlanm›flt›r. Bu enzimler, kendi üretimlerini durdurabilir
ya da bafllatabilir. Süreç öylesine bir denetim alt›ndad›r ki, trombin an-
cak tam bir doku yaralanmas› söz konusu oldu¤unda oluflur. Vücutta
p›ht›laflma için gerekli olan tüm enzimler yeterli miktara ulafl›r ulafl-
maz, yap›sal maddesi protein olan uzun iplikçikler oluflturulur. Bu ip-
likçiklerin ad› fibrinojendir. K›sa zamanda fibrinojen iplikçiklerinden
bir a¤ oluflturulur. Bu a¤ kan›n d›flar› ak›fl›n›n oldu¤u yerde kurulur.

fiekil 115
Von Willebrand
faktörü adl› bir
protein, kanda do-
lafl›p durmakta
olan trombositle-
rin kaza yerini
geçmelerini önler.

148