Page 197 - Hücre Zarındaki Mucize
P. 197
Bir oto mo bilin, fab ri ka da üre til dik ten son ra tü ke ti ci ye ulaş -
ma dan ön ce, ta şı ma, pe ra ken de sa tış ve ruh sat lan dır ma gi bi
aşa ma la rdan geç me si ge re kir. Hüc re le rin de ben zer bir şe kil de
üret tik le ri pro te in le ri ih ti yaç du yu lan böl ge le re ulaş tır ma la rı
komp leks bir iş lem dir. Bir me me li nin vü cu dun -
da or ta la ma ola rak ay da bir ye ni len me si ge re -
ken bir mil yar pro te in mo le kü lü bu lu nur.
Roc ke fel ler Üni ver si te si'nden araş tır ma cı
Gün ter Blo bel ve ar ka daş la rı, bu pro te in da ğı lım
sis te mi nin önem li bir kıs mı nı ana liz et ti ler ve her
pro te inin ucun da, pro te ini be lir li yer le re yön len -
di ren bir tür mo le kü ler pos ta ko du bu lun du ğu nu Gün ter Blo bel
or ta ya çı kar dı lar. Zar la rın yü ze yin de bu lu nan
özel alı cı lar, bu sin yal le ri okur lar ve an cak doğ ru pro te in le rin hüc -
re za rın dan ge çi şi ne ya da yer leş me si ne izin ve rir ler.
Ye ni üre ti len pro te in ler den bir kıs mı hüc re dı şın da kul la nıl -
mak üze re, hüc re za rı nın de ne ti min de hüc re nin dı şı na çı ka rı lır -
lar. Bu ara da, yi ne hüc re za rı nın de ne ti min de dı şa rı dan hüc re -
ye gi riş ya pan pro te in ler de, yo ğun pro te in tra fi ği nin önem li bir
par ça sı nı oluş tu rur lar. Kı sa ca sı, hüc re nin göz le gö rül me yen bo -
yut la rı nın için de olağanüstü bir ha re ket li lik var dır. Böy le si ne
kü çük bir me kan da, her bi ri önem li gö rev le re sa hip çok sa yı da
par ça nın bü yük bir dü zen ve uyum için de, ulaş ma la rı ge re ken
ye re gide bil me le ri hayranlık uyandıran bir du rum dur. "Ri bo -
zom" de ni len fab ri ka da üre ti len her pro te inin ve ya di ğer hüc re -
ler den ge len her pro te inin kul la nı la ca ğı yer bel li dir. Pe ki üre ti -
len pro te in ler ne re ye git me le ri ge rek ti ği ni na sıl bi lir ler? Hüc re -
nin dı şın da ki he def hüc re le re, yol la rı nı kay bet me den na sıl ula -
şır lar? Sı kı de ne tim le rin söz ko nu su ol du ğu hüc re za rı nın için -
den na sıl ge çer ler? Hüc re nin hay ran lık uyan dı ran yo ğun luk ta ki
tra fi ği hiç bir ha ta ya se bep ver me den na sıl iş ler?
Kuş ku suz hüc re nin içi ne alı na cak ya da bel li bir he def üze re
hüc re dı şı na çı ka cak pro te in ler de, bun la ra ge çiş iz ni ve ren hüc -
re za rı da, mü kem mel yapılarıyla Al lah'ın var lı ğı nın de lil le rin -
den bir tanesidir.
195