Page 94 - Hücre Zarındaki Mucize
P. 94
HÜCRE ZARINDAKİ MUCİZE
la rı red de der. Sperm hüc re si nin yu mur ta hüc re si ni ta nı -
ma sı na da ta nı yı cı pro te in ler im kan sağ lar.
Hüc re za rın da yer alan ta nı yı cı pro te in ler, vi rüs le rin ve
bak te ri le rin de he de fi ha lin de dir. Çün kü tok sin ler hüc re le -
ri öl dür mek için ta nı yı cı pro te in le re bağ la nır lar. Nor mal
ko şul lar da hüc re ler ara sın da mey da na ge len bağ lan tı lar,
ta nı yı cı pro te in ler sa ye sin de hüc re nin bü yü me si ni dü zen -
ler. An cak ör ne ğin kan ser hüc re sin de az sa yı da ta nı yı cı
pro te in var dır, bu ne den le ba ğı şık lık sis te mi kan ser hüc re -
le ri ni yok edil me si ge re ken hüc re ler ola rak ta nım la ya maz. 33
Ka nal pro te in le ri:
Hüc re za rın da ki bir kı sım pro te in ler de zar bo yun ca
ka nal lar oluş tu rur lar. Bu pro te in le rin iki özel kıs mı var -
dır: Hüc re za rın da ki mal ze me ye bağ la nan yağ-dos tu kı -
sım ve ka na lın iç kıs mın da olu şan su-dos tu bö lüm. Bu sa -
ye de su da çö zü nür olan mad de le rin hüc re içi ne ve dı şı na
ha re ke ti için bir yol olu şur. Ka pı şek lin de gö rev ya pan ve
hüc re içi ne gi rip çı kan mo le kül le rin ha re ke ti ni de net le -
yen bu pro te in ler, bu ya pı la rı sa ye sin de hüc re za rın da
her za man açık ba zı boş luk lar oluş tu rur lar.
Pro te in ka nal la rı nın, pro te in mo le kül le ri nin iç kıs -
mın da yer alan su yol la rı ol duk la rı ka bul edil mek te dir.
Hüc re içi ne alı na cak bir kı sım mad de ler, bu ka nal lar dan
hüc re za rı nın bir ta ra fın dan di ğe ri ne ko lay ca ge çiş ya pa -
bi lir ler. Pro te in ka nal la rı iki önem li özel lik le ri ile ayırt
edi lir ler: Ge nel lik le be lir li mad de le re kar şı se çi ci-ge çir -
gen dir ler ve ka nal la rın ço ğu ka pı lar la açı lıp ka pa nır. (Bu
ka pı la rın özel lik le ri ne ile ri ki bö lüm ler de de ği ne ce ğiz.)
92