Page 112 - Hücredeki Mucize
P. 112
110 HÜCREDEK‹ MUC‹ZE
proteinler sayesinde komflular›yla birbirlerine yap›flma e¤ilimi gösterirler.
Normal hücrelerin bu temel niteli¤inin kaybolmas›, habis büyümeye yani
kansere yol açan önemli bir unsurdur.
Yukar›daki iki özelli¤in birleflmesi; yani hücre bölünmesinin artan h›z› ile
birlikte, hücre yap›flkanl›¤›n›n kaybolmas› öldürücüdür. Bu, yeni ve uyum-
suz, garip bir dokunun, do¤du¤u noktadan h›zla yay›larak büyümesi demek-
tir. Daha da kötü bir fley gerçekleflebilir; kanserli hücreler "metastaz" yapabi-
lirler, baflka bir deyiflle kan dolafl›m›yla bedenin baflka yerlerine gidip, orada
yeni kanserli koloniler oluflturabilirler. Zamanla bu habis hücreler, içinde
do¤duklar› bedeni öldürürler.
Normal hücrelerde bölünme program›n› durduran s›n›rlamalar ve yasaklar
vard›r. Hücre bölünmesinin yasaklanmas›, hücreler belli bir bofllu¤u doldur-
duklar›nda veya önceden belirlenmifl bir toplam kütleye erifltiklerinde ortaya
ç›kar. Bu s›n›rlar›n ne oldu¤u, nas›l çal›flt›¤›, bölünmenin bafllang›ç ve bitifl
emirlerini neyin verdi¤i t›bben halen bilinmemektedir. Bilinen tek fley, bu ya-
saklamalar›n kalkmas›n›n kanserin bafllad›¤› anlam›na geldi¤idir.
Kanserli hücreler besin buldukça, s›n›r tan›maz ço¤alma yeteneklerini sür-
dürürler. Besinlerinin kayna¤›n› da içinde yaflad›klar› beden oluflturur. Vücut-
ta 100 trilyon hücreyi besleyen dolafl›m sistemi, yani kan, kanserli hücrelere
de ihtiyaçlar› olan besini götürür. Kanserli hücrelerin h›zla ço¤almas›yla,
mevcut damarlar, bu aç gözlü yarat›klar› beslemek için yetersiz kal›rlar. Ama
kanser hücreleri bu engeli de aflarlar. Yak›nlar›ndaki damar hücrelerini yeni
kan damarlar› üretmeye zorlarlar. Kan damarlar› böylece kanser kütlesinin
içine kadar uzar ve kanser hücreleri yeniden bölünmeye bafllarlar. Kan da-
marlar› büyüyüp daha çok besin tafl›d›kça, kanser kütlesi de giderek büyür.
Yap›lan araflt›rmalar kanserli hücrelerin, kan damarlar›n›n büyümesine neden
olan bir s›v› salg›lad›klar›n› göstermektedir. Bu salg›n›n ne oldu¤u, özellikleri
ve hücreleri ne flekilde etkiledikleri t›bben halen tam bir aç›kl›¤a kavuflma-
m›flt›r.
Bu, gerçekten de son derece ilginç bir durumdur. Kanserli bir hücre yafla-
m›n› devam ettirmek için, modern teknolojiyle sentezlenemeyen, hatta ne ol-
du¤u bile bir türlü çözülemeyen bir maddeyi üretmektedir. Böylece damar
hücrelerini etkileyerek kendisine besin tafl›yacak yeni damarlar yapt›rmakta-
d›r. Bu noktada kaç›n›lmaz bir soru ile karfl› karfl›ya kal›r›z: Acaba kanserli
hücre tüm bu bilgiye nas›l sahip olmufltur?
Bu ifli "kendi bafl›na" yapabilmesi için; damar hücresinin üreme mekaniz-
malar›ndaki bizim bilmedi¤imiz s›rlar› çözmüfl olmas›, ve bu bilgiler do¤rultu-
sunda üretti¤i maddeyi salg›layarak damar hücrelerini harekete geçirmesi ve
kendisine hizmet ettirmesi gerekmektedir. Bu durumda, kanser hücresini biz-