Page 51 - Doğadaki Mühendislik
P. 51

Kusursuz Uçufl Makineleri: Kufllar               49

           kocabafl kuflu, bir zeytin çekirde¤ini k›rmak için gagas›yla ona 68,5 kg.l›k bir
           bas›nç uygulayabilir. Kara canl›lar›n›nkinden daha "derli-toplu" bir yap›ya
           sahip olan kufl iskeletinde omuz, kalça ve gö¤üs kemerleri birbirine kaynafl-
           m›fl bir flekilde birlefliktir. Bu tasar›m kufla daha sa¤lam bir yap› kazand›r-
           maktad›r. ‹skeletin bir baflka özelli¤i, baflta belirtti¤imiz gibi di¤er bütün
           omurgal› canl›lar›n iskeletinden hafif olmas›d›r. Örne¤in bir güvercinin iske-
           leti, hayvan›n vücut a¤›rl›¤›n›n toplam›n›n sadece % 4.4'ünü oluflturmakta-
           d›r. Bir Fregat kuflunun kemiklerinin toplam› ise 118 gr gelmektedir ve bu
           miktar, hayvan›n tüylerinin toplam a¤›rl›¤›ndan daha azd›r.


                2- Solunum Sistemi
                Kara canl›lar›yla kufllar›n solunum sis-
           temleri de birbirlerinden tamamen farkl›
           prensiplerle çal›fl›r. Bunun sebebi kufllar›n
           oksijen ihtiyac›n›n kara canl›lar›na göre çok
           daha fazla olmas›d›r. Örne¤in, bir kolibri ku-
           flunun oksijen ihtiyac› bir insan›nkinin nere-
           deyse 20 kat›d›r. Dolay›s›yla, bir kara canl›s›-
           n›n akci¤eri, kuflun ihtiyac› olan yeterli oksi-
           jeni sa¤layamaz. Bu nedenle, kufllar›n akci-
           ¤erleri çok farkl› bir tasar›mla yarat›lm›flt›r.
                Kara canl›lar›n›n akci¤erleri "çift yönlü"
           bir yap›ya sahiptir: Nefes alma s›ras›nda, ha-
           va akci¤erdeki dallanm›fl kanallar boyunca
                                                                   KUfiLARA ÖZEL AKC‹⁄ER
           ilerler ve küçük hava keseciklerinde son bu-     Kufllar, sözde atalar› olan sürüngen-
           lur. Oksijen-karbondioksit al›flverifli burada    lerden çok farkl› bir anatomiye sahip-
                                                             tir. Kufl akci¤erleri, kara canl›lar›na
           gerçeklefltirilir. Ancak daha sonra, kullan›l-      tamamen ters biçimde ifller. Kara
           m›fl olan bu hava, tam ters yönde hareket  ed-    canl›lar› havay› ayn› nefes borusun-
                                                             dan al›r ve verir. Kufllarda ise hava
           er ve geldi¤i yolu izleyerek akci¤erden ç›kar,  akci¤ere ön taraftan girerken arka ta-
           ana bronfl yoluyla da d›flar› at›l›r.               raftan d›flar› verilir. Uçufl s›ras›nda
                                                           çok yüksek miktarda oksijene ihtiyaç
                Kufllarda ise hava akci¤er kanal› boyun-     duyan kufllar için böyle özel bir "ta-
                                                            sar›m" yap›lm›flt›r. Böyle bir yap›n›n
           ca "tek yönlü" hareket eder. Akci¤erlerin girifl
                                                            sürüngen akci¤erinden evrimleflerek
           ve ç›k›fl kanallar› birbirlerinden farkl›d›r ve       ortaya ç›kmas› ise imkans›zd›r.


                                         Adnan Oktar
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56