Page 24 - Karınca Mucizesi
P. 24
Uz man Ka rın ca lar
Ka rın ca lar da or ga ni zas yon, be lir li bir iş te uz man laş ma ve ile ti şim,
ne re dey se in san lar ara sın da ol du ğu ka dar ba şa rı lı dır. Öy le ki, in san lar
bu gün ka rın ca lar ara sın da ki uyum lu sis te mi ör nek al mak ta dır lar.
Aşa ğı da ki alın tı bu ko nu yu ör nek len dir mek te dir:
Bil gi sa yar uz man la rı bu gün, ka rın ca lar da ki kol lek tif dav ra nış bi çim le ri ni
la bo ra tu var lar da ro bot lar la üret me ye ça lı şı yor lar. Çok ge liş miş, ile ri prog -
ram lar ye ri ne, ken di ara la rın da iş bir li ği ya pan, “ba sit” en for ma tik un sur -
lar dan olu şan ro bot lar üze rin de yo ğun la şı yor lar. Bu ça lış ma lar da te mel il -
ke ay nı: Çok ge liş miş bir ro bot oluş tur mak ye ri ne, da ha az “ze ki” bir sü rü
ro bot ge liş tir mek, ama bun lar dan tıp kı ka rın ca ko lo ni sin de ol du ğu gi bi en
“kar ma şık” gö rev le ri üst len me le ri ni bek le mek... Bu ro bot lar tek tek ele
alın dık la rın da “ze ka” açı sın dan çok ge liş miş ol ma ya cak lar, ama or tak ha -
re ket dür tü süy le iş bö lü mü nü ger çek leş ti re cek ler. Çün kü, en ba sit en for ma -
tik bil gi le ri bir bir le riy le de ğiş to kuş et me ye te ne ği ne sa hip ola cak lar. Bir
ka rın ca ko lo ni sin de ki ha yat ve iş bö lü mü tar zı , NA SA’yı bi le et ki le miş...
Ku ru luş, Mars ge ze ge nin de ki araş tır ma lar için ge liş miş bir tek ro bot gön -
der mek ye ri ne, bir çok ka rın ca-ro bot gön der me yi plan lı yor. Böy le ce bir kaç
ta ne si tah rip ol sa bi le, eki bin ayak ta ka lan la rı gö rev le ri ni ta mam la ya bi le -
cek ler. 5
Bu açık la ma lar dan son ra, “uz man ka rın ca lar”ın dün ya sın dan dik -
kat çe ki ci bir ör ne ğe göz ata lım.
Grup Ha lin de Ya şa mak Ka rın ca la rı Na sıl Et ki ler?
Ka rın ca lar da iş bir li ği nin en be lir gin ör ne ği, bir iş çi ka rın ca tü rü nün
(La si us Emar gi na tus) dav ra nış la rı dır. Bu tü rün bi rey le ri nin bir bir le ri ne
kar şı il ginç bir bağ lı lık la rı var dır. Top rak la uğ ra şan gru ba ait dört iş çi
ka rın ca nın, bü yük grup tan ay rıl dı ğın da fa ali yet le ri hız la de vam eder.
Fa kat dör dü nün ara la rı na cam, taş gi bi bir bir le ri ni gör me le ri ne en gel
olan bir ci sim gir di ğin de ça lış ma tem po la rı dü şer.
Baş ka bir ör nek de, ateş ka rın ca la rı nın grup la rın dan in ce bir ba ri -
yer le ay rıl dı ğın da he men bu en ge li de le rek ko lo ni nin di ğer üye le ri ne
ulaş ma ya ça lış ma la rı dır.
Ay rı ca gru bun sa yı sı de ğiş ti ğin de de, ka rın ca la rın dav ra nış la rın da
pek çok fark lı lık lar gö rü lür. Yu va da ki ka rın ca sa yı sı art tı ğın da, her bir
22 Karınca Mucizesi