Page 300 - Hayatın Gerçek Kökeni

HAYATIN GERÇEK KÖKEN‹

l›lar› meydana getirdi¤ini iddia etmektedir.
Prigogine ise, bu tür süreçleri makul hale getirebilecek formüller icat
etme aray›fl›na girmifltir. Ancak tüm çabalar›, teorik denemeler olmaktan
öteye gitmemifl, baflar›s›zl›kla sonuçlanm›flt›r.
Bu amaç do¤rultusunda ortaya att›¤› tezlerin en bilinen ikisi, "Self-
Organization" (öz örgütlenme) teorisi ile "Dissipative Structures" (enerji
da¤›tan yap›lar) teorisidir. Bu teorilerden birincisi basit moleküllerin ken-
diliklerinden örgütlenerek kompleks canl› sistemlerini oluflturabilecekleri-
ni savunur. ‹kincisi ise, düzensiz, yüksek entropili sistemlerde düzenli,
kompleks yap›lar›n oluflabilece¤ini iddia eder. Ancak, bunlar›n hiçbiri ev-
rimcilere yeni hayal dünyalar› oluflturmaktan baflka bilimsel ve pratik bir
de¤ere sahip de¤ildir.
Prigogine'in bu teorilerinin hiçbir konuyu aç›klamad›¤› ve hiçbir so-
nuca ulaflamad›¤› pek çok bilim adam› taraf›ndan ifade edilmektedir. Ün-
lü fizikçi Joel Keizer flöyle yazmaktad›r:
Dengeden uzak "enerji da¤›tan yap›lar"›n (dissipative structures) sabitli¤i
için öne sürdü¤ü kriterler, dengeye çok yak›n durumlar d›fl›nda baflar›s›zl›-
¤a u¤rad›. 371
Teorik fizikçi Cosma Shalizi de bu konuda flunlar› söylemektedir:

(Prigogine) öz-örgütlenme (self organization) konusunda, hemen herkesten
önce titiz ve esasl› bir çal›flma öne sürmeyi denedi. Baflaramad›... 372

Self-Organizing Systems: The Emergence of Order adl› yay›n›n editörü
olan F. Eugene Yates, ayn› yay›nda bir makale yazan Daniel L. Stein ve No-
bel ödüllü bilim adam› Philip W. Anderson'›n Prigogine'e yönelik elefltiri-
lerini flöyle özetlemektedir:

Yazarlar (Philip W. Anderson ve Daniel L. Stein) "enerji da¤›tan yap›lar" (dis-
sipative structures) hakk›nda gelifltirilmifl bir teori olmad›¤›n› (aksine iddi-
alar olmas›na ra¤men) ve belki de kararl› hiçbir "enerji da¤›tan yap›" olma-
d›¤›n› savunmaktalar... Bu nedenle yazarlar dissipative structures ve bunla-
r›n k›r›lm›fl simetrileri hakk›ndaki spekülasyonlar›n flu an için hayat›n köke-
ni ve devam› hakk›ndaki sorular› aç›klayamayaca¤›na inan›yorlar. 373
K›sacas›, Prigogine'in teorik çal›flmalar› hayat›n kökenini aç›klama
yönünden hiçbir de¤er tafl›mamaktad›r. Ayn› Nobel ödüllü yazarlar, Pri-
gogine'nin teorileri hakk›nda flu yorumu da yapmaktad›rlar:

298