Page 53 - Hayatın Gerçek Kökeni
P. 53
Gerçek Do¤a Tarihi -I-
Alem (Kingdom)
Filum (Phylum, ço¤ulu Phyla)
S›n›f (Class)
Tak›m (Order)
Aile (Family)
Cins (Genus, ço¤ulu Genera)
Species (Tür)
Bugün biyologlar›n ço¤unlu¤u, befl (veya alt›) ayr› alem oldu¤unu
kabul eder. Bitkiler ve hayvanlar›n yan›nda, mantarlar, protista (algler ve
amip gibi hücre çekirde¤i olan tek hücreliler) ve monera (bakteriler gibi
hücre çekirde¤i olmayan tek hücreliler) ayr› birer alem say›l›r. Bazen bak-
teriler, öbakteri ve arkebakteri olarak iki alt gruba ayr›l›rlar; bazen de
öbakteri, arkebakteri ve ökaryot olarak üç aleme ayr›l›rlar. Bu alemlerin en
önemlisi, kuflkusuz hayvanlar alemidir. Hayvanlar aleminin kendi içinde-
ki en büyük bölünme ise, baflta belirtti¤imiz gibi, farkl› filumlard›r. Bu fi-
lumlar belirlenirken, her birinin tamamen farkl› vücut planlar›na sahip ol-
duklar› göz önünde bulundurulmufltur. Örne¤in Artropodlar (böcekler,
örümcekler ve di¤er eklem bacakl›lar) kendilerine has bir filumdur ve fi-
luma dahil edilen tüm canl›lar temelde benzer bir vücut plan›na sahiptir-
ler. Chordata olarak adland›r›lan filum ise, notochord (embriyonun s›rt ta-
raf›nda omurgay› oluflturacak olan hücre kümesinin oluflturdu¤u uzun
kordon) veya daha çok omurili¤e sahip olan canl›lar› bar›nd›r›r. Bizim için
tan›d›k olan bal›klar, kufllar, sürüngenler, memeliler gibi omurili¤e sahip
olan hayvanlar›n tümü, Chordata'n›n bir alt s›n›f› olan omurgal›lar katego-
risine dahildir.
Yaklafl›k 35 farkl› hayvan filumu aras›nda, ahtapotlar gibi yumuflak
bedenli canl›lar› bar›ndan Molluska filumu ya da yuvarlak solucanlar› ba-
r›nd›ran Nemotada filumu gibi çok farkl› kategoriler vard›r. Bu kategorile-
rin en önemli özelli¤i ise, baflta da belirtti¤imiz gibi tamamen farkl› vücut
planlar›na sahip olmalar›d›r. Filumlar›n alt›ndaki kategoriler, temelde
benzer vücut planlar›na sahiptir, ama filumlar birbirlerinden çok farkl›d›r.
Biyolojik s›n›fland›rma hakk›ndaki bu genel bilgiden sonra, flimdi bu fi-
lumlar›n nas›l ve ne zaman yeryüzünde ortaya ç›kt›klar› sorusuna bakal›m.
51