Page 82 - Kuşların ve Uçuşun Kökeni

‹ngiltere'deki Bristol Üniversitesi'nde mühendislik tasar›m› alan›nda doçent olan
Stuart Burgess, tavus kuflu tüyündeki tasar›m› çarp›c› bir flekilde ortaya koymufl ve
bu tasar›m›n hiçbir flekilde Darwin'in "seksüel seçme" teorisiyle aç›klanamayaca¤›
sonucuna varm›flt›r.
Tavus kuflunun kuyru¤u, büyük tüyleri, parlak renkleri ve kendisine özgü desen-
leri ile ola¤anüstü bir güzelli¤e sahiptir. Tavus kuflundaki göz al›c› renklerin bir özel-
li¤i de, görüfl aç›s›na göre de¤iflmeleridir. Burada renkler pigmentlerle (canl›lar›n do-
kular›na renk veren madde) de¤il, "ince-film" ad› verilen ve tüycüklerde oluflan op-
tik bir etki sayesinde ortaya ç›kar. Kufl tüyleri üzerindeki en ince yap›lar olan ve an-
cak mikroskop alt›nda görülebilen tüycüklerde ortaya ç›kan ince-film etkisi, üç ke-
ratin tabakada gerçekleflir. fieffaf keratin tabakalar ›fl›¤› k›rar ve k›r›lan ›fl›¤›n baz› bi-
leflenlerini tutarlar. Yumuflak iç k›sm›n kahverengi renkte olmas›, keratin katmanla-
ra karanl›k tonda bir arka plan sa¤layarak ›fl›¤›n arkaya geçip kaybolmas›n› engeller.
Böylece yans›t›lan ›fl›k, renkleri ortaya ç›karabilir. ‹nce-film etkisi üç tabakada ayn›
anda gerçekleflir ve ortaya farkl› renkler ç›kar. Keratin tabakalar›n›n belli bir rengi
üretmesi ancak son derece ince olmalar› sayesinde mümkün olur. Keratin tabakala-
r›n kal›nl›¤› milimetrenin sadece yirmi binde biri kadard›r ve bu kal›nl›k, en parlak
rengi üretmede en ideal kal›nl›kt›r. Çünkü tabaka kal›nl›¤›, gözle görülebilir ›fl›¤›n dal-
ga boyunu geçmemelidir. Kuyruktaki göz deseninin ola¤anüstü parlakl›¤› da kuflun
sahip oldu¤u bu özel renk üretim mekanizmas›ndan kaynaklan›r. 1
Göz fleklinin çok önemli bir özelli¤i de binlerce tüycü¤ün birleflmesiyle ortaya
ç›kan bir flekil olmas›d›r. Birbirlerinden ba¤›ms›z olmalar›na karfl›n komflu tüycükler
kusursuz bir uyumla göz fleklini olufltururlar. E¤er bu tüycükler rastgele ve düzen-
siz flekilde dizilecek olsalard› -burada detaylar›na girmedi¤imiz- matematiksel for-
müllere dayanan geometrik flekiller ortaya ç›karamazlard›. Bu fleklin tesadüflerle or-
taya ç›km›fl olma ihtimali, kufl bak›fl› bak›ld›¤›nda bahçedeki çiçeklerin tesadüf eseri
detayl› bir göz deseni oluflturmas› kadar azd›r.
Bir erkek tavus kuflu yapt›¤› kur esnas›nda kuyruk tüylerini sergilerken ortaya
muhteflem bir yelpaze ç›kar. Eriflkin bir tavus kuflunda her y›l yenilenen yaklafl›k 200
kuyruk tüyü vard›r. Bunlardan yaklafl›k 170'i "göz" desenini oluflturan tüyler, geri ka-
lan 30'u ise "T" fleklini oluflturan tüylerdir.