Page 30 - Makaleler 3. Cilt

28 MAKALELER -3-

olarak devlet baflkanl›¤› yard›mc›l›¤›na getirildi.
Do¤u Timor'un ba¤›ms›zl›k iste¤i 30 A¤ustos 1999 tarihinde yap›lan bir
referandum neticesinde, halk›n % 78.5'inin iste¤i ile kabul edildi. Referan-
dum sonuçlar› aç›kland›ktan k›sa bir süre sonra ise Do¤u Timor birdenbi-
re kar›flt›. Amerika'da özel e¤itim gören Endonezya askerleri ve özel tim-
ler Do¤u Timor'a girdi. Birkaç ay boyunca Endonezya askerleri ve Do¤u
Timor milisleri aras›nda çok yo¤un çat›flmalar yafland›. Ülke insanl›k d›fl›
katliamlara sahne oldu ve birkaç hafta içinde –Endonezya hükümeti bu sa-
y›y› kabul etmek istemese de- yaklafl›k on bin kifli öldürüldü. (9)
Oysa devlet baflkan› Habibi referandumdan yana oldu¤unu aç›klam›fl
ve Do¤u Timor'a ba¤›ms›zl›k vermeye haz›r oldu¤unu söylemiflti. Ancak
ABD'de özel e¤itim alan –emirlerini de ABD yanl›s› generallerden alan-
Endonezya askerleri, Habibi'nin bu karar›na karfl› ç›karak Do¤u Timor'a
girmifllerdi. Çünkü Habibi'nin amac› güçlü bir federasyon çat›s› alt›nda,
ba¤›ms›zl›k talebinde olan tüm ülkeleri toplamakt›. Bu flekilde Endonez-
ya'n›n da¤›lmas› da engellenmifl olacakt›. Ancak Amerika Endonezya'y›
birlik içinde tutacak olan federasyon planlar›n› bozmak istiyordu. Böylece
di¤er etnik az›nl›klar da rahatça k›flk›rt›larak ülkenin parçalanmas› sa¤la-
nacakt›.

Endonezya Huzura Kavuflabilecek mi?
Bugün Do¤u Timor'u Endonezya'dan koparan güçler, sadece bu yap-
t›klar›yla kalm›yorlar. Merkezi otoriteyi daha da zay›flatarak ordunun yö-
netimdeki müdahalesini art›r›p, toplumsal kaos oluflturma, ülkenin sorun-
lu bölgelerini teker teker Endonezya'dan koparma yönünde ciddi ad›mlar
at›yorlar.
Etnik ve dinî çat›flmalar›n özellikle zengin kaynaklar›n bulundu¤u böl-
gelerde yaflanmas› ise bir raslant› de¤il. Do¤u Timor gibi, Bat› Timor, Do-
¤u-Bat› ve Güney Kalimantan, Orta ve Güney Sulevasi, Güney ve Kuzey
Sumatra, Do¤u Cava, ‹riyan Jaya (Papua) ve Baharat Adalar› hem zengin
kaynaklar› hem de stratejik önemleri bak›m›ndan çok de¤erli bölgeler. Ba-
z›lar› zengin petrol yataklar›na sahip, baz›lar› dünyan›n en önemli kauçuk
merkezi, baz›lar› ya¤mur ormanlar›yla kapl›, baz›lar› ise Pasifik'le Hint
Okyanusu'nu birbirine ba¤layan su yollar›n› kontrol ediyor. Bu bölgelerin