Page 38 - Türk'ün Dünya Nizamı
P. 38
TÜRK’ÜN DÜNYA N‹ZAMI
re, Boflnaklara) olumlu yan›t vermifl, bu farkl›
etnik kökenden gelen Müslümanlar› tek bir
dini kimlik içinde görmüfl ve kabullenmiflti.
Atatürk, öte yandan, Balkan Antant› ve
Sadabad Pakt› gibi oluflumlarla, eski Osmanl›
co¤rafyalar›nda Türkiye'nin nüfuzunu koruma-
ya çal›flm›flt›. Balkan Antant›, baz› Balkan ülke-
lerini, Sadabad Pakt› ise baz› Ortado¤u ülkele-
rini Türkiye'nin liderli¤i alt›nda stratejik iflbirli¤ine ta- M Mustafa Kemal
Atatürk
fl›ma amac›n› güdüyordu.
Bu, son derece do¤ru ve yerinde bir strateji idi. Çünkü daha
önce de belirtti¤imiz gibi "devlet gelene¤ini" oluflturan en önemli
unsurlardan biri toplumlar›n tarihidir. Tarih toplumlar›n haf›zas›d›r
ve her toplum dostlar›n›, düflmanlar›n› onlar›n tarihleriyle de¤erlen-
dirir. Tarih devletlere itibar ve otorite sa¤lad›¤› gibi, özellikle eski
imparatorluklar›n varisleri olan milletlerin geçmiflte kendilerine
ba¤l› olan topraklarda söz sahibi olmalar›n›n da önemli bir arac›d›r.
Bir zamanlar bir ‹mparatorluk olan ‹ngiltere, yüzy›l›n bafl›ndan bu
yana kademeli biçimde azalan siyasi ve ekonomik gücüne ra¤men,
hala eski kolonileri üzerinde belirli bir nüfuz sahibidir. Benzer bir
nüfuz iliflkisi Fransa ile eski sömürgeleri aras›nda da vard›r. Fran-
sa'n›n Cezayir'e ya da Suriye ve Lübnan'a olan ilgisinin meflruiyet
zemini bu tarihsel ba¤d›r. Kuflkusuz e¤er ‹ngiltere kendi tarihine
küsseydi ve imparatorluk oldu¤u zamanlar› reddetseydi, bu tür bir
nüfuz elde edemezdi. Ayn› flekilde Fransa da geçmifline yüz çevir-
seydi, Kuzey Afrika ve Ortado¤u siyasetinde bugün sahip oldu¤u
etkiyi sürdüremezdi.
‹flte tarihin bu denli etkili bir stratejik zemin oluflu, kuflkusuz
36