Page 152 - Biyomimetrik Teknoloji Doğayı Taklit Ediyor
P. 152
150 Biyomimetik: Teknoloji Doğayı Taklit Ediyor
Ke mik le re Da ya nık lı lık Ka zan dı ran Ya pı
Bir mü hen dis lik ha ri ka sı ola rak ka bul edi l en Eif fel Ku le si'nin ta sa rı -
mı na ne den olan olay, ku le nin in şa asın dan 40 yıl ön ce si ne da ya nır. Bu
olay, o yıl lar da İs viç re'nin Zü rih şeh rin de "uy luk ke mi ği nin ana to mik ya -
pı sı"nı or ta ya çı kar ma yı amaç la yan ça lış ma dır.
1850'li yıl la rın ba şın da, ana to mist Her mann Von Me yer, uy luk ke mi -
ği ni kal ça ek le mi ne bağ la yan par ça yı in ce li yor du. Uy luk ke mi ği nin le ğen
ke mi ği ne otur du ğu yer ken di ek se ni dı şın da ki bir kıv rım üze rin de bu lun -
mak tay dı. Von Me yer, di key ko num day ken 1 ton ağır lı ğı kal dı ra bi le cek
bir ka pa si te ye sa hip uy luk ke mi ği nin içi nin tek par ça ha lin de de ğil, bir bi -
ri içi ne geç miş ka fes şek lin de ki mi nik çu buk lar dan (tra be cu lae) oluş tu ğu -
nu gör dü.
1866 yı lın da İs viç re li mü hen dis
Karl Cull man, Von Me yer'in la bo ra -
tu va rı nı zi ya ret et ti. Ana to mist Me -
yer, Cull man'a in ce le di ği ke mi ğin bir
bö lü mü nü gös ter di. Cull man ke mi -
ğin, üze rin de olu şa cak yük ve ba sınç
et ki si ni azal ta cak bir ta sa rı ma sa hip
ol du ğu nu far k et ti. Bu ta sa rım ke mi -
ğin için de ki uzan tı la rın, in san ayak ta
dur du ğun da ke mik le re et ki eden
kuv vet hat la rı bo yun ca dü zen len miş
ol ma sıy dı. Bir mü hen dis olan Cull -
man ay nı özel li ğin bir di zi çi vi ve des -
tek sis te mi ile sağ la na bi le ce ği ni dü -
Eif fel Ku le si, uy uk ke mi ği nin ba şın da ki
l
ya pı ya ben zer şe kil de in şa edil miş tir. Bu şün dü. Da ha son ra Eif fel Ku le si'nin
ta sa rım sa ye sin de kule hem sar sıl maz
in şa sı sı ra sın da bu dü şün ce le ri ni uy -
bir özel lik ka zan mış hem de ha va lan dır -
gu la ma fır sa tı bul du.
ma prob le mi ni or ta dan kal dır mış tır.