Page 59 - Biyomimetrik Teknoloji Doğayı Taklit Ediyor
P. 59
o tor lu ta şıt la ra il gi du yan he men her kes bu
araç la rın ha re ket et me sin de vi tes ku tu la rı nın ve
tep ki li mo tor la rın ne ka dar önem li bir yer tut tu -
ğu nu bi lir. Fa kat pek az ki şi, do ğa da, bi zim kul -
lan dık la rı mız dan çok da ha iyi ta sa rı ma sa hip
vi tes ku tu la rı nın ve jet mo tor la rı nın ol du ğun dan ha ber dar dır.
Vi tes ku tu su, bir ara cın hı zı de ğiş ti ğin de mo to run en ve rim -
li şe kil de kul la nıl ma sı nı sağ lar. Do ğa da ki vi tes ku tu la rı da oto -
mo bil ler de ki ne ben zer bir pren sip le ça lı şır. Ör ne ğin si nek ler,
nor mal bir uçuş sı ra sın da, ha va da üç aşa ma lı hız sağ la yan do ğal
bir vi tes ku tu su kul la nır lar. Bir si nek bu sis tem sa ye sin de ka nat -
la rı nı is te di ği hız da çır pa rak ani den hız la na bi lir ve ya ya vaş la ya -
bi lir. 54
Oto mo bil ler de mo tor dan el de edi len gü cü te ker lek le re ak -
tar mak için çok sa yı da diş li kul la nı lır. Düz gün bir sü rüş, an cak
diş li ler ka de me ka de me kul la nıl dı ğı tak dir de el de edi le bi lir. Ara -
ba lar da ki ol duk ça ağır ve faz la ca yer kap la yan bu
diş li le rin ye ri ne, si nek ler de sa de ce bir kaç mi li -
met re ka re ye sı ğan bir me ka niz ma var dır. Çok
da ha kul la nış lı bu me ka niz ma sa ye sin de si nek -
ler ka nat la rı nı ra hat lık la çır pa bi lir ler.
Mü rek kep ba lı ğı, ah ta pot ve Na uti lus, su -
da ha re ket eder ken tep ki li mo tor lar da ki gi bi bir
itiş gü cü kul la nır lar. Bu sis te min ne ka dar et -
ki li ol du ğu nun an la şıl ma sı
için, bi lim li te ra tü rün de ki
adı Lo li go Vul ga ris olan
ka la ma rın su yun için de ki
hı zı nın sa at te 30 ki lo -
met re yi aş tı ğı nı