Page 82 - Atom Mucizesi

80 ATOM MUCİZESİ

ğin de ar tı ve ek si yük ler bir bi ri ni çe ke rek "hid ro jen ba ğı" de ni len çok özel
bir bağ oluş tu rur. Hid ro jen ba ğı çok za yıf bir bağ dır ve öm rü ak lı mı zın kav -
ra ya ma ya ca ğı ka dar kı sa dır. Bir hid ro jen ba ğı nın öm rü, yak la şık ola rak bir
sa ni ye nin yüz mil yar da bi ri ka dar dır. Ama bağ lar dan bi ri kı rıl dı ğın da he -
men bir di ğer bağ olu şur. Böy le ce su mo le kül le ri bir bir le ri ne ya pı şır lar ve
di ğer ta raf tan za yıf bir bağ la bir bir le ri ne bağ lan dık la rın dan akış kan olur lar.
Hid ro jen bağ la rı nın su ya kat tı ğı bir baş ka özel lik de, su yun sı cak lık de -
ği şim le ri ne di renç gös ter me si dir. Ha va nın sı cak lı ğı ani den art sa bi le su yun

sı cak lı ğı ya vaş ya vaş ar tar, ay nı şe kil de ha va nın sı cak lı ğı ani den düş se bi le
su yun sı cak lı ğı ya vaş ya vaş dü şer. Su yun sı cak lı ğı nın önem li oran da oy na -
ya bil me si için çok bü yük mik tar lar da ısı de ği şik li ği ne ih ti yaç var dır. Su yun
ısı ener ji si nin bu de re ce yük sek ol ma sı nın can lı ha ya tı na sağ la dı ğı çok bü -
yük fay da lar var dır. Ba sit bir ör nek ve re cek olur sak, vü cu du muz da çok bü -
yük oran da su var dır. Su eğer ha va da ki ani sı cak lık iniş ve çı kış la rı na ay nı
hız la uy say dı, ani den ate şi miz çı kar dı ve ya ani den do nar dık.
Ay nı şe kil de, su yun bu har laş mak için de çok bü yük bir ısı ener ji si ne
ih ti ya cı var dır. Su bu har la şır ken, çok ısı ener ji si kul lan dı ğı için su yun sı cak -
lı ğın da ek sil me olur. Yi ne in san vü cu dun dan bir ör nek ve re cek olur sak; vü -
0
cu du mu zun nor mal sı cak lı ğı 36 C’dir ve da ya na bi le ce ği miz en yük sek vü -
cut sı cak lı ğı 42 C’dir. Ara da ki bu 6 C’lik ara lık çok kü çük bir ara lık tır ve
0
0
bir kaç sa at gü neş al tın da ça lış mak vü cut sı cak lı ğı nı bu ka dar ar tı ra bi lir. An -
cak vü cu du muz ter le ye rek, ya ni için de ki su yu bu har laş tı ra rak çok bü yük
mik tar da ısı ener ji si har car ve vü cut sı cak lı ğı dü şer. Vü cu du muz oto ma tik
ola rak ça lı şan böy le bir me ka niz ma ya sa hip ol ma say dı, bir kaç sa at gü neş al -
tın da ça lış mak bi le biz ler için öl dü rü cü ola bi lir di.
Hid ro jen bağ la rı nın su ya ka zan dır dı ğı bir baş ka ola ğa nüs tü özel lik, su -
yun sı vı iken ka tı ha li ne oran la da ha yo ğun ol ma sı dır. Hal bu ki, yer yü zün -
de ki mad de le rin ço ğu ka tı iken sı vı ha li ne oran la da ha yo ğun dur. An cak, su
di ğer mad de le rin ter si ne do nar ken gen le şir. Bu nun se be bi hid ro jen bağ la rı -
nın su mo le kül le ri nin bir bir le ri ne sı kı şe kil de bağ lan ma sı nı en gel le me si ve
ara da bir çok boş lu ğun kal ma sı dır. Su sı vı iken hid ro jen bağ la rı kı rıl dı ğın -
dan ok si jen atom la rı bir bi ri ne yak la şır ve da ha yo ğun bir ya pı el de edi lir.