Page 72 - Atomun Sırları

- Patlamadan 13 saniye sonra...
fiok dalgas› yerin yüzeyinde yay›l›r ve bunu, atefl topunun kovdu-
¤u havan›n yer de¤ifltirmesi nedeniyle oluflan patlama izler. Bu patla-
ma yer boyunca 300-400 km/saatlik bir h›zla yay›l›r.
Bu arada atefl topu so¤umufl ve hacmi küçülmüfltür. Havadan hafif
oldu¤undan yükselmeye bafllar. Yukar›ya do¤ru yönelmifl bu hareket,
yeryüzünde rüzgar›n yönünün tersine dönmesine yolaçar ve fliddetli
bir rüzgar, bafllang›çta patlama merkezinden d›flar› do¤ru eserken, flim-
di merkeze do¤ru esmeye koyulur.

- Patlamadan 30 saniye sonra...
Atefl topu yükseldikçe, küre biçimindeki flekli bozulur ve resimde
görüldü¤ü gibi tipik bir mantar görünümünü al›r.

- Patlamadan 2 dakika sonra...
Mantar biçimli bulut flimdi 12.000 metrelik bir yüksekli¤e, yani at-
mosferin stratosfer tabakas›n›n alt s›n›r›na ulaflm›flt›r. Bu kadar yüksek
düzeyde esen rüzgarlar, mantar biçimindeki bulutu azar azar da¤›t›r ve
bulutu oluflturan maddeleri (genel olarak radyoaktif döküntüleri) at-
mosfere da¤›t›r. Sözkonusu bu radyoaktif döküntüler, çok küçük tane-
cikler olduklar›ndan atmosferde daha yüksek katmanlara da ç›kabilir-
ler. Bu döküntüler yeryüzüne düflmeden evvel, atmosferin üst tabaka-
lar›nda esen rüzgarlar taraf›ndan dünyan›n çevresinde birkaç kez dön-
dürülebilirler. Böylece radyasyon döküntüleri dünyan›n dört bir yan›-
na da¤›labilir.

72 ATOMUN SIRLARI