Page 49 - Evrim Açmazı 1. Cilt
P. 49

BAKTER‹ KAMÇISI    47



                  e
                    r
                     i
              a
                k
                 t

                           ç
                            ›
                             s
                       k
                        a
                         m
             B Bakteri kamç›s› ›
                Bakteri kamçısı, bazı bakteriler  sı ise ola¤anüstü derecede komplekstir.
             tarafından sıvı bir ortamda hareket ede-  Kamçıyı oluflturan yaklaflık 240 ayrı
             bilmek için kullanılır. Organ, bakterinin  protein vardır. Bunlar kusursuz bir me-
             hücre zarına tutturulmufltur ve canlı, rit-  kanik tasarımla yerlerine yerlefltirilmifl-
             mik bir biçimde dalgalandırdı¤ı bu kam-  tir. Bilim adamları, kamçıyı oluflturan bu
             çıyı bir palet gibi kullanarak diledi¤i yön  proteinlerin motoru kapatıp açacak sin-
             ve hızda yüzebilir.                yalleri gönderdiklerini, atom boyutunda
                Bakterilerin kamçısı uzun zamandır  harekete imkan sa¤layan mafsallar olufl-
             bilinmektedir. Ancak son 10 yıl içindeki  turduklarını ya da kırbacı hücre zarına
             gözlemler, bu kamçının detaylı yapısını  ba¤layan proteinleri hareketlendirdikle-
             ortaya çıkarınca bilim dünyası flaflkına  rini belirlemifllerdir. Motorun iflleyiflini
             dönmüfltür. Çünkü kamçının, önceden  basitlefltirerek anlatmak amacıyla yapı-
             sanıldı¤ı gibi basit bir titreflim mekaniz-  lan modellemeler bile sistemin karma-
             masıyla de¤il, çok karmaflık bir "organik  flıklı¤ının anlaflılması için yeterlidir.
             motor" ile çalıfltı¤ı ortaya çıkmıfltır.  Sadece bakteri kamçısının bu komp-
                Bakterinin hareketli motoru, elektrik  leks yapısı dahi evrim teorisini çökert-
             motorlarıyla aynı mekanik özelli¤e sa-  mek için yeterlidir. Çünkü kamçı hiçbir
             hiptir. ‹ki ana bölüm söz konusudur: Bir  flekilde basite indirgenemeyecek bir ya-
             hareketli kısım (rotor) ve bir dura¤an kı-  pıdadır. Kamçıyı oluflturan moleküler
             sım (stator).                      parçaların tek bir tanesi bile olmasa, ya
                Bu organik motor, mekanik hareket-  da kusurlu olsa, kamçı çalıflmaz ve dola-
             ler oluflturan di¤er sistemlerden farklıdır.  yısıyla bakteriye hiçbir faydası olmaz.
             Hücre, içinde ATP molekülleri halinde  Bakteri kamçısının ilk var oldu¤u andan
             saklı tutulan hazır enerjiyi kullanmaz,  itibaren eksiksiz olarak ifllemesi gerek-
             zarından gelen bir asit akıflından aldı¤ı  mektedir. Bu gerçek karflısında evrim te-
             enerjiyi kullanır. Motorun kendi iç yapı-  orisinin "kademe kademe geliflim" iddi-


                                                                   u


                                                                          b
                                                           r
                                                                  d
                                                   u
                                                                              k
                                                         e
                                                               o
                                                                o
                                                                    r

                                                      r
                                                     b
                                                                             l

                                                        l
                                                                             e

                                                               t
                                                                        a
                                                                                i
                                                                          u
                                                                            e
                                                                               r
                                                                 u

                                                  B Bu bir elektrik motorudur. Ama bu elektrik k
                                                                       m
                                                           i
                                                                      A
                                                          t
                                                       e
                                                                 r
                                                            k
                                                                     .
                                                         k
                                                                               t
                                                             m
                                                      i

                                                                    a
                                                        b
                                                              l
                                                                           t
                                                                          ›
                                                                          t

                                                                     d
                                                       u
                                                                           a
                                                      r

                                                              e
                                                             a

                                                         i
                                                                      a
                                                                 d
                                                                              e
                                                                        t

                                                    o
                                                                               ¤
                                                                                l
                                                                  e
                                                  m motoru bir ev aletinde ya da tafl›tta de¤il, ,
                                                                               i
                                                           v
                                                         r
                                                          e
                                                                   y
                                                                         fl
                                                               i
                                                     o

                                                               t

                                                                             d
                                                                        a
                                                                n
                                                     t
                                                         i
                                                             ü

                                                                         B
                                                          ni

                                                                        .
                                                        e
                                                         r
                                                                      a


                                                                n
                                                    r

                                                     b
                                                                             e
                                                                              r
                                                                i
                                                                               e
                                                                 d
                                                  b bir bakterinin üzerinde yer al›r. Bakteriler r
                                                                  e
                                                                       ›
                                                                              i
                                                                               l
                                                   i
                                                               r
                                                           n
                                                                        r
                                                                           k
                                                                     r
                                                                          a
                                                       t
                                                             z
                                                       k
                                                                            t
                                                                       l
                                                                   y
                                                      a
                                                              e
                                                                    e
                                                                       k
                                                           y


                                                               s

                                                                    o
                                                                 h
                                                                  i
                                                                a
                                                                  p
                                                            l
                                                             d
                                                            ›
                                                                      u
                                                                     l
                                                              r
                                                                     d
                                                              ›
                                                                          ›
                                                                               t
                                                     o
                                                                             m
                                                       l
                                                     y
                                                         c
                                                        r
                                                                           u
                                                      n
                                                                                o

                                                                         r

                                                    l
                                                    i
                                                                              o
                                                                        l
                                                        a
                                                          a
                                                                        a
                                                                          b
                                                  m milyonlarca y›ld›r sahip olduklar› bu motor r
                                                              ç
                                                                  ›
                                                                 d
                                                       n
                                                       i
                                                                               n
                                                                          a
                                                    y
                                                                   v

                                                                              r

                                                                              ›
                                                                a
                                                     e
                                                               ›
                                                      s
                                                                           n
                                                                   er
                                                   a
                                                                             a
                                                                            l
                                                            a
                                                         e
                                                  s sayesinde "kamç› ad› verilen organlar›n› ›
                                                                     l
                                                                         r
                                                                      e


                                                          "
                                                                        o
                                                                       n
                                                           k
                                                             m
                                                        d
                                                                     i
                                                                          g
                                                         t
                                                             v
                                                   a
                                                                          e
                                                                   n
                                                                      y
                                                           i
                                                     e
                                                           r
                                                                u
                                                                       ü
                                                                   i
                                                       t
                                                                          l
                                                    r
                                                          t
                                                                        z
                                                                 i
                                                                    d
                                                        e

                                                  h hareket ettirir ve su içinde yüzerler.
                                                                           r

                                                                         r
                                                                  ç

                                                      e
                                                               s
                                                              e
                                                                         e

                                                            r
                                                                            .

                                                      k
                                                          i
                                                                     e
                                                                  o
                                                                         0
                                                                     u
                                                                          '

                                                                       9
                                                                      1
                                                                        7
                                                                           l
                                                                             d
                                                                   t
                                                                              e
                                                                            r
                                                                           e
                                                                    r
                                                                   o

                                                            ›
                                                            s
                                                          m
                                                       i
                                                           ç
                                                               ›
                                                         a
                                                        k

                                                                m
                                                             ›
                                                               n
                                                   a
                                                              n
                                                     t
                                                    k
                                                       r
                                                  B Bakteri kamç›s›n›n motoru 1970'lerde
                                                      e
                                                   e
                                                                       n

                                                                       ›

                                                                     a
                                                              b

                                                           v
                                                                      s
                                                            e
                                                                             n
                                                                           fl
                                                                          a
                                                       i
                                                                             ›
                                                     f
                                                                            k
                                                      ed
                                                        l
                                                                        ›
                                                                              a
                                                          fl
                                                          i
                                                        m
                                                    fl

                                                                         fl
                                                              i
                                                  k keflfedilmifl ve bilim dünyas›n› flaflk›na çe- -
                                                                m
                                                                  ü
                                                               i
                                                                    y
                                                                               ç
                                                                                e
                                                                   n
                                                                  d
                                                               l

                                                        .

                                                               a
                                                                        a
                                                   r

                                                                   k
                                                          ü
                                                                              l
                                                                   ›
                                                  v virmifltir. Çünkü yaklafl›k 250 ayr› molekü- -
                                                         Ç
                                                    m
                                                                             o
                                                      fl
                                                                                ü

                                                                 a
                                                     i
                                                                 l
                                                                           m
                                                        r
                                                                          r
                                                                         y
                                                                k
                                                                           ›
                                                       t
                                                       i
                                                                  fl
                                                                               k
                                                                              e
                                                           n
                                                            k
                                                   i

                                                                     2
                                                              y
                                                                      5
                                                                       0
                                                             ü

                                                             l
                                                   e
                                                         d
                                                    r
                                                                    "
                                                       r
                                                       ç
                                                                  u

                                                                             e
                                                                n
                                                                           e
                                                            o
                                                        a
                                                                     n
                                                                          n
                                                                         e
                                                                       r
                                                                  b
                                                  l ler parçadan oluflan bu "indirgenemez z
                                                                           m
                                                          a
                                                      a
                                                                     i
                                                                        g

                                                              fl

                                                                      d
                                                             u
                                                                       i
                                                     p
                                                           n
                                                               a
                                                              n
                                                                            ü
                                                       e
                                                                  a
                                                                           s
                                                      l
                                                                     n
                                                    m

                                                             a
                                                                    i
                                                                 D
                                                      p
                                                                      i
                                                         "
                                                                                ¤
                                                                        ö
                                                                              d
                                                         s
                                                            r
                                                                   w
                                                   o
                                                           o

                                                                       n

                                                               ›
                                                                             r
                                                                               ü
                                                        k
                                                            g

                                                  k kompleks" organ›n Darwin'in öne sürdü¤ü ü
                                                                          e
                                                                      '
                                                               n
                                                                         n
                                                                   r
                                                   a
                                                                             a
                                                    s
                                                     t
                                                                              s
                                                  r rastlant› mekanizmalar› ile aç›klanmas› ›
                                                                       ç
                                                              z
                                                           k
                                                          e
                                                         m
                                                                   ›

                                                                        ›
                                                             n
                                                                     e
                                                                     l
                                                                    i
                                                              i
                                                                      a
                                                            a

                                                       n
                                                                  a
                                                                a
                                                                           n
                                                     l
                                                                 l
                                                                            m
                                                      a
                                                               m
                                                        ›
                                                                         k

                                                                   r
                                                       t
                                                                         l
                                                                          a
                                                        ›
                                                        z
                                                       s
                                                     a
                                                      n
                                                   mk
                                                  i imkans›zd›r. .
                                                          r
                                                         d
                                                          ›
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54