Page 69 - Molekül Mucizesi
P. 69
Karbon, di¤er karbon
atomlar› ile de güçlü
kovalent ba¤lar kurabil-
me yetene¤ine sahiptir.
Bu ba¤lar, çok güçlü ve
sa¤lam ba¤lar oldukla-
r›ndan çok büyük ve
uzun moleküllerin olufl-
mas›na olanak sa¤lar-
lar. Oluflan bu molekül-
lerin en önemlilerinden
birisi karbonhidratlar-
d›r.
leflme s›ras›nda güçlü bir ba¤ kuram›yordu. Kurdu¤u zay›f ba¤ da uzun
zincirlerin oluflmas› için uygun de¤ildi. K›sacas›, do¤ada karbon atomu-
nun yerine geçebilecek bir baflka element daha olmamas›, karbonun
önemini bir kez daha ortaya koydu.
Bilim adamlar› bu tip araflt›rmalara halen devam etmektedirler.
Karbonun bir benzerinin bulunmas›, karbon elementinin bulunmad›¤›
di¤er gezegenlerde, özellikle Mars'ta yaflam›n bir zamanlar var olup ol-
mad›¤› sorusuna karfl›s›nda bilim adamlar›na bir ›fl›k yakacakt›r. Ancak
tüm spekülasyonlara ra¤men, karbon temelli yaflam d›fl›nda bir yafla-
m›n var olmas›n›n birçok aç›dan imkans›z oldu¤u aç›kça görülmüfltür.
Karbonun böyle özel bileflikler oluflturabilmesi için birtak›m flartlar ge-
reklidir. Yeryüzünde karbon bazl› bir yaflam›n sürebilmesinin iflte en
önemli nedeni budur. Dünya, karbonun oluflmas› ve bileflikler meydana
getirmesi için gerekli olan flartlara sahip bilinen tek gezegendir.
Örne¤in karbonun bileflikler oluflturabilmesi için gerekli olan s›-
0
0
0
cakl›k aral›¤› -2 ile 120 C'dir. Karbon bileflikleri –20 C'de donmaya,
120 C'de parçalanmaya bafllarlar. Biz bu parçalanma ve bozulmaya dün-
0
ya flartlar›nda da flahit oluruz. Örne¤in bir orman yang›n›nda, afl›r› ›s›
67