Page 44 - Kuran'da Adalet ve Hoşgörü

42 KURAN'DA ADALET VE HOfiGÖRÜ

Adaletiyle ünlü olan Hz. Ömer de, Hz. Ebubekir'den son-
ra Peygamber Efendimiz gibi, ele geçirilen ülkelerin yerli hal-
kıyla birer adalet ve hoşgörü örneği olan çeşitli anlaşmalar

yapmıştır. Örneğin Hz. Ömer, Kudüs ve Lüdd Hıristiyanlarına
verdiği emannamede, kiliselerinin yıkılmayacağı ve kiliselerde
Müslümanların toplu olarak ibadet etmemeleri hususlarında
garantiler sundu. Lahm Hıristiyanlarına da aynı şartları sundu.
Medain'in fethiyle Nasturi Patriği II. İşûayheb'e (650-660) veri-
len emanname de yine aynı şekilde kiliselerinin yıkılmayacağı,
hiçbir binanın camiye ya da eve dönüştürülmeyeceğine dair ga-
rantiler sunuldu. 14 III. Nasturi Patriği'nin fetihlerin ardından
arkadaşına yazdığı mektup da Müslüman yöneticilerin, kitap
ehline karşı merhametini ve hoşgörüsünü bir Hıristiyanın ağ-
zından anlatması bakımından güzel bir örnektir:
"Allah'ın iradeyi kendilerine verdiği şu Araplar… bizlere
hiç zulmetmediler. Gerçekten onlar, dinimize, din görev-
lilerimize, kilise ve manastırlarımıza hürmet gösterdi-
ler…" 15
Hz. Ömer'in verdiği bir himaye belgesi, bize bir müminin
Kuran'da tarif edilen ahlakı gösterdiği takdirde nasıl bir hoşgö-

rüye sahip olabileceğini göstermektedir;
"Bu verilen eman, hasta-sağlıklı, iyi-kötü yöre halkının tüm
fertleri için din, can, mal, kilise ve havralarının himayesi
içindir. Kiliseler tahrip edilmeyeceği gibi mesken de edil-
meyecek ve onlardan hiçbir şey eksiltilmeyecektir. Halk-
tan hiç kimse, zerre kadar zarar görmeyecektir. Bu kitap-
ta yazılı hususlar, Allah ve Resulu'nun ahdi, halifelerin ve
müminlerin zimmetindedir." 16