Page 116 - Evrenin Yaratılışı
P. 116
114 EVRENİN YARATILIŞI
Göz er ve Işık
l
Şim di ye ka dar Gü neş'ten bi ze ge len ışı ğın, elekt ro man ye tik yel pa ze nin üç
da ra cık ala nı nı kap sa yan çok özel bir ışık ol du ğu nu gör dük. Bu alan lar;
1) Gö rü le bi lir ışı ğın he men al tın da ka lan ve Dün ya' yı ısı tan ya kın kı zı lö te -
si ışın lar,
2) Gö rü le bi lir ışı ğın he men üs tün de ka lan ve D vi ta mi ni sen te zi için ge rek -
li olan az mik tar da ki mo rö te si ışın lar,
3) Ve, hem gör me ye te ne ği ni, hem de bit ki le rin fo to sen tez iş le mi ni des tek -
le yen "gö rü le bi lir ışık" alan la rı dır.
"Gö rü le bi lir ışık" alan la rı nın var lı ğı, fo to sen tez ka dar gör me ye te ne ği nin
des tek len me si açı sın dan da son de re ce önem li dir. Çün kü bi yo lo jik bir gö zün,
gö rü le bi lir ışı ğın—ve çok az oran da ya kın kı zı lö te si nin—dı şın da bir ışın tü rü -
nü gör me si müm kün de ğil dir.
Bu nu açık la mak için gör me iş le mi nin na sıl ger çek leş ti ği ni kı sa ca ha tır la ya -
lım. Gör me, "fo ton" adı ve ri len ışık par ça cık la rı nın göz mer ce ğin den ge çe rek,
gö zün ar ka ta ra fın da bu lu nan re ti na ta ba ka sı üze ri ne düş me siy le baş lar. Re ti -
na ta ba ka sı nın yü ze yin de, ışı ğa du yar lı hüc re ler var dır. Bu hüc re ler den her bi -
ri, ken di si ne isa bet eden tek bir fo to nu al gı la ya bi le cek ye te nek te dir. Fo to nun
ener ji si, bu hüc re le rin için de bol mik tar da bu lu nan ve "ro dop sin" adı ve ri len
komp leks bir mo le kü lü ha re ke te ge çi rir. Ro dop sin baş ka mo le kül le ri et ki ler,
o mo le kül ler baş ka mo le kül le ri ha re ke te ge çi rir. 72 So nun da hüc re nin için de
bir elekt rik akı mı olu şur ve bu akım si nir ler ara cı lı ğıy la bey ne yol la nır.
Dik kat edi lir se, bu -
ra da sis te min en te -
mel şar tı, re ti na da ki
biyolo-
hüc re nin fo to nu al gı -
jik
görme la ya bil me si dir. İş te
için bu nun ger çek le şe bil -
uygun
me si için, bu fo to nun
olan
ışınlar gö rü lür ışık sı nır la rı
için de kal ma sı şart tır.
Çün kü da ha fark lı bir
dal ga bo yun da ki fo ton -
gama ışınları görülebilir ışık radyo dalgaları
10 -16 10 9 lar, hüc re ler için ya çok