Page 314 - Türk İslam Birliği'ne Çağrı

TÜRK İSLAM BİRLİĞİ'NE ÇAĞRI

bir bil dir ge ya yın la ma sı ile ne ti ce len miş tir. Fe tih ler le ka za nı lan

top rak lar da ya şa yan Ki tap Eh li, esir sta tü sün de de ğil, zım mi sta tü -
sün de gö rü lü yor ve böy le ce hu ku ki bir sta tü ka zan mış olu yor lar dı.
Zım mi lik, ciz ye adı ve ri len be lir li bir mik tar ver gi yi öde yen ve Müs -
lü man ida re si ni ta nı yan gay ri müs lim le re ta nı nan bir sta tü idi. Bu na
bağ lı ola rak can ve mal gü ven ce le ri sağ la nı yor, din ve vic dan hür ri -
ye tin den fay da la nı yor lar, as ker lik ten mu af tu tu lu yor lar, ara la rın da -
ki an laş maz lık la rı ken di hu kuk la rı na gö re çöz me hak kı nı ko ru yor -
lar ve eğer ge rek li gö rü lür se öde dik le ri ciz ye de ki mi za man ia de

edi li yor du. Ta rih çi le rin bü yük kıs mı, zım mi le rin dö ne min şart la rı -
na gö re son de re ce anlayışlı ve adil bir bi çim de yö ne til dik le ri ni ka -
bul et mek te dir. Ün lü ta rih çi Ber nard Le wis bu du ru mu şöy le ifa de
eder:
... On la rın (zım mi le rin) du ru mu, Ba tı Av ru pa'da ki li se den ay rı dü şü -
nen le rin du ru mun dan çok da ha üs tün dü. Zım mi ler, din le ri nin icap la rı -
nı ser best çe ye ri ne ge tir me hak kı na sa hip ti ler. İnanç la rı için as la idam ve -
ya sür gün ce za sı na çarp tı rıl mı yor lar dı. 35

Pey gam ber Efen di miz (sav), "her kim zım mi ye zul me der
ve ya ta şı mak tan aciz ol du ğu yü kü yük ler se, o kim se nin has mı -
yım" di ye rek zım mi le re gös te ril me si ge re ken tav rı mü min le re ta -
rif et miş ti. Bu ah lak doğ rul tu sun da Müs lü man lar, ken di ida re le -
ri al tın da ki gay ri müs lim le rin ko run ma sı nı önem li yü küm lü lük -
le rin den bi ri ola rak gör müş ler dir. Bi zans or du su ile ya pı lan bir
sa vaş sı ra sın da, İs lam or du la rı nın ge rek li ko ru ma yı ken di le ri ne
sağ la ya ma ya cak la rı bir or tam oluş tu ğun da, Müs lü man la rın al -
dık la rı ciz ye yi hal ka ia de et me le ri Pey gam be ri mi z (sav)'in Müs -
lü man la ra öğ ret ti ği gü zel ah la kın önem li ör nek le rin den bi ri dir. 36
Müs lü man la rın, zım mi hal ka gös ter dik le ri şef kat ve ala ka nın bir
di ğer gü zel ör ne ği de, Hz. Ömer'in yaş lı bir zım mi ye söy le di ği,
"genç li ğin de sen den ciz ye alıp da, ih ti yar lı ğın da se ni terk et mek ol -
maz" söz le ri dir. 37 Gay ri müs lim ler den ciz ye ver gi si alı nıp da Müs -
lü man lar dan alın ma yı şı da bir hak sız lık ola rak gö rül me me li dir.

312