Page 122 - Mucizeler Zinciri

Bak te ri le rin ak lı

Son yıl lar da bak te ri ler üze rin de ya pı lan göz lem ler, bu tek hüc re li can -
lı la rın son de re ce "akıl lı" dav ran dık la rı nı, için de bu lun duk la rı or ta mı de ğer -
len di rip ka rar ver dik le ri ni gös ter miş tir. Ün lü mo le kü ler bi yo log Mic ha el
Den ton bu ko nu hak kın da şöy le ya zar:

Bir toz zer re sin den bi le da ha kü çük ol ma la rı na rağ men, amip ler, çok da ha
komp leks can lı la ra ben zer ya şam stra te ji le ri iz ler ler. Eğer bir ami bi alıp onu
bir ke di nin bo yut la rı na ge ti re bil sey dik, bu me me liy le yak la şık ay nı de re ce de
bir ze ka ya sa hip ol du ğu nu gö re cek tik. Pe ki ama bu kü çü cük can lı lar na sıl
olup da bu den li iyi he sap lan mış ka rar lar ala bil mek te dir ler?.. Bir amip ya ka -
la mak is te di ği avı nı bi linç li ola rak ko va lar, avı yön de ğiş tir di ğin de o da onun
ar dın dan yön de ğiş ti rir, bu ta ki bi uzun sü re de vam et ti rir. Bu dav ra nış lar mo -
le kü ler dü zey de açık la na ma mak ta dır. 67
Üst te ki alın tı nın son cüm le si ne dik kat et mek ge re kir. Amip le rin dav ra -
nış la rı, "mo le kü ler" dü zey de, ya ni kim ya sal re ak si yon lar la, fi zik sel et ki ler le

açık la na bi le cek tür den de ğil dir. Bu can lı lar, bi linç li ola rak, ka rar ve re rek ha -
re ket et mek te dir ler. Ama ne il ginç tir ki, ne bir bey ne, ne de si nir sis te mi ne
sa hip tir ler. Pro te in, yağ ve su dan olu şan bir hüc re dir ler.
Bak te ri le rin akıl lı dav ra nış la rı nı gös te ren baş ka ör nek ler de var dır. Ün -
lü Fran sız bi lim der gi si Sci en ce et Vie'nin Tem muz 1999 sa yı sın da bil di ril di -
ği ne gö re, bak te ri ler bir bir le ri ile ha ber leş mek te ve bu ha ber le re da ya na rak
ka rar ver mek te dir ler.
Sci en ce et Vie'nin an lat tı ğı na gö re, bu ha ber leş me son de re ce komp leks
bir sis tem le iş le mek te dir. Bak te ri le rin yü ze yin de elekt rik sin yal le ri ya yan ve
al gı la yan me ka niz ma lar var dır. Bak te ri ler bu sa ye de bir bir le ri ne sin yal ler yol -

lar, için de bu lun duk la rı or ta mın özel lik le ri, bu or tam da ki be sin du ru mu gi bi
bil gi le ri ak ta rır lar. Bu bil gi le re gö re de, da ha ne ka dar ço ğal ma la rı ve ço ğal -
ma yı ne za man dur dur ma la rı ge rek ti ği ko nu sun da ka rar ve rir ler.

............................ 120