Page 50 - Terörün Perde Arkası
P. 50
42 TERÖRÜN PERDE ARKASI
konsolosluklar kurmak için çabalar harcad›. 1956 y›l›nda Süveyfl Kanal› kri-
zini takiben Türkiye'nin ‹srail'e karfl› net bir tav›r tak›nmas›n›n ard›ndan 23
Kas›m 1956'da Tel Aviv büyükelçisi fievkati ‹stinyeli ‹srail'den ayr›ld›. 22 Ara-
l›k 1956'da da ‹srail Ankara'daki elçisi Maurice Fisher'i geri ça¤›rd›.
‹srail bu dönemde Ben Gurion taraf›ndan gelifltirilen "Periphery" yak-
lafl›m›na göre Arap dünyas›n›n etraf›nda yeralan ‹ran ve Türkiye'nin olufl-
turdu¤u "kuzey ba¤lant›s›" ile di¤er uçta yeralan Etiyopya'n›n bulundu¤u
"güney ba¤lant›s›" iflbirli¤i alan›n›n temelini oluflturuyordu.
Türkiye'nin önemi ‹srail'i kuflatan arap dünyas›n›n "kalbinde" yeral-
mas› ve co¤rafi aç›dan bu bölgenin "d›fl noktas›n›" oluflturmas›ndan kaynak-
lan›yordu.
Bölgede güvenli¤ini sa¤laman›n yolunu "düflmanlar›n›n ard›na dola-
fl›p vurma" stratejisi temeline oturtan ‹srail, askeri istihbarat Aman taraf›n-
dan organize edilecek bu iflbirli¤inde Türkiye'nin müdahale alanlar› olarak
Suriye ve Lübnan'› belirlemiflti. 60
‹srail yönetimi 1957 y›l› A¤ustos ay›nda Mossad'›n Ortado¤u Bölüm
Baflkan› ve çok deneyimli bir istihbaratç› olan Eliyahu Sasson'u Ankara'ya
büyükelçi olarak atad›. Türkiye'yi iflbirli¤ine ikna etmekle görevlendirilen
Sasson s›k s›k D›fliflleri Bakan› Fatin Rüfltü Zorlu ile biraraya gelerek iflbirli¤i
konusunu ele ald›lar. Bu görüflmelere ‹srail D›fliflleri Bakanl›¤›n›n ordu ve is-
tihbarat birimleri aras›ndaki koordinasyonu sa¤layan "Özel Görevler" dan›fl-
man› ve sonradan Mossad'›n bafl›na getirilen Reuven Shiolah arac›l›k etmifl-
ti.
fiam do¤umlu ve bir arap uzman› olan Eliyahu Sasson, Ankara'da gö-
rev yapt›¤› süre içinde iki ülke aras›ndaki "genifl alan faaliyeti" potansiyeline
ra¤men "Politik Taksim" ad›n› verdikleri istihbarat al›flverifli yoksunlu¤un-
dan dolay› hem ajan hem de diplomatl›k yapmak zorunda kalma münase-
betsizli¤inden yak›n›yordu.
Ankara'da yap›lan heyetleraras› istihbarat toplant›lar›nda Türk gru-
buna MAH reisi Hüseyin Avni Göktürk, ‹srail grubuna da Mossad fiefi Re-
uven Shiolah Baflkanl›k etti.
Böylece Türkiye-‹srail ve ‹ran aras›nda üçlü iflbirli¤i a¤› Trident kurul-
du.
Bu dönemde Mossad'la iliflkiler öylesine tuhaflaflm›flt› ki Adana ve
çevresi ‹srailliler'e çal›flma alan› olarak verilirken MAH'›n hizmet reisi Ziya
Sel›fl›k, ‹srail elçili¤inden d›flar› ç›kmaz olmufltu. 61
Türkiye ile ‹srail aras›ndaki iflbirli¤inin bu denli geliflmesinde iki ülke
liderlerinin geçmifllerinde ald›klar› e¤itimlerin de büyük rolü vard›. Türk