Page 19 - Türk'ün Yüksek Seciyesi

[tÜâÇlt{çt ;TwÇtÇ b~àtÜ<

den ziyade siyasi bir mensubiyeti belirleyen bir kelime olarak gö-
rülmektedir. Yani Türk soyuna mensup olan bütün boylar› ve top-

luluklar› ifade etmek üzere milli bir isim haline gelmifltir.
Türk kelimesinin anlam› üzerinde de çeflitli görüfller vard›r.
Bunlardan baz›lar› flu flekildedir:

Çin kaynaklar›nda "Tu-küe (Türk)" mi¤fer olarak yorumlan-
makta; ‹slam kaynaklar›nda ses benzeflmesine dayanarak terk
edilmekte, olgunluk ça¤› fleklinde de¤erlendirilmektedir.

Arminius Vambery'nin 19. yüzy›lda yazd›¤› eserlerinde belirtti-
¤ine göre, Türk kelimesi "türemek"ten gelmektedir.

Ziya Gökalp bunu, "türeli" yani kanun ve nizam sahibi fleklinde
aç›klam›flt›r.

Ünlü Alman Türkolog Albert von Le Coq, Türk deyiflinin "güç-
kuvvet" anlam› tafl›d›¤›n› ileri sürmüfltür. Le Coq'un bu iddias›,
Göktürk alfabesini 1893 y›l›nda ilk kez çözen Danimarkal› dilbilim-
ci Vilhelm Thomsen taraf›ndan da kabul edilmifl; Macar Türkolog
Gyula Nemeth'in araflt›rmalar›yla da kan›tlanm›flt›r.

Bu konudaki di¤er çal›flmalara göre, Türk kelimesi, "Altayl› (Cey-
hun ötesi Turanl›)" kavimlerini tan›mlamak üzere 420'li y›llardaki

bir Pers metninde görülmektedir. Yine 515'de, "Türk-Hun" (Kudretli
Hun) tabirinin de geçti¤i bilinmektedir. ‹ran kaynaklar›nda Türk ke-
limesinin "güzel insan" karfl›l›¤›nda kullan›ld›¤› belirtilmektedir.

9. yüzy›lda Kaflgarl› Mahmud, "Türk ad›n›n Türkler'e Tanr› tara-
f›ndan verildi¤ini" belirtmifl; "gençlik, kuvvet, kudret ve olgunluk
ça¤›" demek oldu¤unu bir kez daha vurgulam›flt›r. Türk kelimesi-
nin "güçlü-kuvvetli" anlam›na geldi¤i, bugün neredeyse bütün ta-

rihçiler taraf›ndan kabul görmüfltür.

17