Page 164 - Doğadaki Mühendislik
P. 164
Doğadaki Mühendislik
Bu verilerin ne anlam ifade ettiğini
tam olarak anlamak için şöyle bir
karşılaştırma yapalım: Spor ara-
balar sıfır km.den 100 km. hıza
4 ila 6 saniye arasında çıkarlar.
Maksimum hızlarına ulaşabil-
meleri için daha da fazla za-
mana ihtiyaçları vardır.
Bütün bunların yanı sıra gö-
zardı edilmemesi gereken çok
önemli bir nokta vardır. Balıklar
bu üstün performanslarını suyun
içinde gerçekleştirmekte hem de kimi tür-
lerde akıntıya karşı koymaktadırlar. Suyun direncinin havadan daha
fazla olduğu düşünüldüğünde, balığın son derece üstün bir perfor-
mansa sahip olduğu rahatlıkla anlaşılacaktır.
Bu konudaki en güzel örnek hiç kuşkusuz ki somon balıklarıdır.
Denize açılan somon balıkları, ancak doğdukları nehre varabilirler-
se, burada yumurtlayarak nesillerini devam ettirebilirler. Bu nedenle
somonların yumurtlama yerlerine varabilmeleri için, devamlı olarak
nehrin yukarısına doğru, yani akıntıya karşı yüzmeleri gereklidir. Bu
arada karşılarına çıkan şelaleleri de aşmalıdırlar. Bunun için ise somon
balığı bulunduğu noktadan yaklaşık 4 metre ileriye, su seviyesinden
de 2 metre yukarıya sıçramak zorundadır. Böyle bir sıçrayış sırasında
somonların sudan çıkış hızları saatte 24 kilometreyi bulur. Bu atlayışın
sonundaki düşme pek çok canlı için ölüm demektir. Fakat somon hiç-
bir zarar görmeden düştüğü yerden yoluna devam eder. Somon ba-
lıkları eğer böyle atlayışları yapabilecekleri bir kas ve iskelet yapısına
sahip olmasalardı elbette yaşamaları mümkün olmazdı. (Detaylı bilgi
için bkz. Somon Balıklarının Şaşırtıcı Yön Tayin Sistemi bölümü)
162