Page 88 - Doğadaki Mühendislik

Doğadaki Mühendislik
YI LAN LAR DA Kİ ISI AL GI LA YI CI SİS TEM
Çıngıraklı yılanın ba-
şının ön kısmındaki yüz
çukurlarında ısı algılayı-
cıları vardır. Yılan bunla-
rı kullanarak çevresinde-
ki canlıların vücut sıcak-
lıklarının neden
olduğu kı-
zıl ötesi
ışınları-
nı sap-
tar. Bu
saptama, ortam sıcaklı-
ğındaki 1/300'lük bir de-
rece artışını saniyenin
binde 35'i kadar kısa bir
sürede tespit edebilecek kadar hassastır. Hatta bu hassasiyet o kadar
fazladır ki yılan, kendisinden uzaklaşmış olan avının ayak izlerin-
den yayılan ısıyı tespit ederek de avını takip edebilir.
Yılanın bu hassas ısı algılama duyusu sadece av bulmaya yaramaz.
Yılan soğukkanlı bir hayvandır. Yaşadığı ortam ancak 30 derecenin
üzerinde olduğunda normal yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilir.
Bu nedenle ısı algılayıcıları, kışları geçirecekleri sıcak bir mağara veya
ağaç kovuğu bulmalarında yılanların en büyük yardımcılarıdır. 14 yı-
lan türünden sadece ikisinde ısı algılayıcılar vardır. Bu iki türün sahip
olduğu algılayıcılar arasında da yapısal olarak farklılıklar vardır. Ör-
neğin engerek yılanlarındaki algılayıcılar başının ön tarafında, gözle-
rinin aşağısındaki açıklıkları ileri doğru bakacak şekildedir.
Çukurlar birkaç milimetre çapında ve 5 mm. kadar derinliktedir.

86