Page 16 - Kara Klan

KARA KLAN

se fe ve ya şam bi çim le ri bu sı nı fın or tak yön le ri ni oluş tu rur.
As lın da bu bü yük kit le yi dün ya nın dört bir ya nı na da ğıl mış
bir "klan"a ben zet mek müm kün dür. Ta ri hin geç miş dö nem le -
rin de ve ha len ba zı Af ri ka top lum la rın da tek bir to te me bağ lı
olan bü yük in san grup la rı nı ta nım la mak için kul la nı lan bu
kav ram, mo dern top lum lar da ki ah la ki çö kü şün ön cü lü ğü nü
ya pan bu kit le yi de çok iyi ta nım la mak ta dır.
Klan, söz lük ler de "ara la rın da ya tek yan lı ak ra ba lık bu lu -
nan ya da mut la ka bi yo lo jik an lam da bir kan daş lık bu lun ma -
mak la bir lik te, grup la rı nın sim ge si ola rak ka bul edi len tek bir
to te me bağ lı ki şi ler gru bu" ola rak ta nım la nır. Özel lik le Af ri ka
kı ta sın da ki ka bi le le rin bü yük ço ğun lu ğu klan lar ha lin de ya -
şar lar. Ün lü ant ro po log ve sos yo log L. H. Mor gan, An ci ent So -

ci ety (Es ki Top lum) isim li ese rin de "Klan ya şa mı nın ör ne ği ni,
kav ga ve kan da va la rın da, top ra ğın klan lar ta ra fın dan pay la -
şıl ma sın da ve or tak la şa iş le til me sin de, klan üye le ri nin ve şef -
le ri nin bir bir le ri ne kar şı bağ lı lık la rın da bu lu yo ruz." der. Ya -
1
pı lan araş tır ma lar her kla nın ken di ne öz gü ku ral la rı ve ya sak -
la rı ol du ğu nu or ta ya koy mak ta dır. Fran sız ta rih çi Ge or ges
Du mé zil to tem ler ve klan lar üze ri ne yaz dı ğı bir ma ka le sin de,
her kla nın di ğer klan lar ta ra fın dan bi lin me yen özel ya sak la ra
sa hip ol du ğu nu, ba zı la rı için kut sal gö rü len le rin di ğer le ri ta -
ra fın dan de ğer siz gö rül dü ğü nü yaz mak ta dır. 2

Kla nın en önem li özel li ği ise üye le ri nin bir bir le ri ne olan
bağ lı lık la rı dır. Klan üye le ri ay rı yer ler de ya şa sa lar bi le, bir bir le -
ri ne çok güç lü bağ lar la bağ lı dır lar. Bir lik ru hu na sa hip tir ler, ara -
la rın da sağ lam bir da ya nış ma var dır. Bir bir le ri ni her şart al tın da
mut la ka ko rur ve sa vu nur lar. An cak he men be lirt mek ge re kir
ki, bu, çı kar iliş ki si ne da ya lı bir da ya nış ma dır. Kla nın ko run ma -
sı nın öne mi ise çe şit li kay nak lar da şu şe kil de ta rif edi lir:
... Ana öğe ki şi de ğil, klan/ka bi le dir. Top rak, yi ye cek, ti ca ret,

14