Page 177 - Hormon Mucizesi

utfa¤›n›zda yal›n ayak dolafl›rken, ayak par-
ma¤›n›za bir cam parças›n›n batt›¤›n› varsa-
Myal›m. Cam›n batmas› ile beyninizin ac›y› al-
g›lamas› aras›nda sadece saniyenin binde birkaç› kadar
bir zaman fark› vard›r. Bu süre o kadar küçüktür ki, far-
k›na varman›z mümkün de¤ildir. Fark etmedi¤iniz bu sü-
re içinde, ayak parma¤›n›zdan beyninize mesaj iletilmifl
olur. ‹flte bu h›zl› ve kusursuz iletiflim, sinir hücreleri ya
da biyolojide kullan›lan adlar›yla "nöronlar" taraf›ndan
gerçeklefltirilir.
Etraf›m›za flöyle bir bakal›m: Gözümüze çarpan her
ürünün belirli bir amaç do¤rultusunda dizayn edildi¤i
aç›kt›r. Mesela telefonu ele alal›m; plastik ve elektronik
aksam›, tufllar›, hatt› ve di¤er parçalar›yla birlikte di¤er
insanlarla iletiflim kurmam›z için tasarlanm›flt›r. Ayn› fle-
kilde, nöronlar›n yarat›l›fl nedeni de daha ilk bak›flta
kendini belli eder. (Elbette burada kastedilen, gelifltiril-
mifl bir mikroskobun alt›nda yap›lacak bir gözlemdir.)
Bu durumda nöronlar›n, akson ve dendrit olarak adlan-
d›r›lan ve bir gövdeden ç›kan kollar› and›ran özel uzan-
t›lar› ve di¤er hücrelerde de bulunan organelleri hemen
dikkati çeker. Bir nöron gövdesini ileri teknolojiye sahip
bir telefon santraline benzetmek mümkündür; ancak bu
hücresel telefon santrali 0.004 ile 0.1 milimetre aras›nda
de¤iflen boyutlar›yla ve iletiflim mekanizmalar›yla gü-
nümüz dünyas›nda efli olmayan bir tesistir. Akson ve
dendritler de sözü edilen muazzam tesisin di¤erle-
riyle iletiflimini sa¤layan haberleflme hatlar›n› mey-
dana getirirler.
Basit bir hesap yapal›m: Bir nöronun ortalama
geniflli¤i 10 mikrondur. (Bir mikron milimetrenin
binde birine eflittir) Bir insan beyni içindeki 100