Page 193 - Hormon Mucizesi

ava kirlili¤i, Nobel Ödülü ve hormonun ortak
yönü nedir? ‹lk bak›flta bu soru garip karfl›lana-
Hbilir veya say›lanlar aras›nda herhangi bir ilifl-
kinin varl›¤› oldukça güç görünebilir. Fakat söz konusu
soru yan›ts›z da de¤ildir. "Nitrik oksit" cevab›n› verenleri
bu soruyu do¤ru yan›tlam›fl olarak kabul edebiliriz.
Kimya kitaplar›nda nitrik oksit, nitrojenin oksitlen-
mesiyle elde edilen, renksiz zehirli bir gaz olarak tan›m-
lan›r. Kimyasal formülü NO fleklinde belirtilir; bir nitro-
jen ile bir oksijen atomunun bilefliminden meydana gelen
"basit" bir moleküldür. Gerek nitrojen gerekse oksijen ya-
k›ndan tan›d›¤›m›z elementlerdir. Orta ö¤retim döne-
minde edindi¤imiz ilk bilgilerden biri, soludu¤umuz ha-
van›n %78'ini nitrojen veya di¤er ad›yla azotun, %21'ini
ise oksijenin oluflturdu¤udur.
Ancak öncelikle önemli bir noktay› hat›rlatmak is-
teriz. Nitrik oksit için kullan›lan "basit" ifadesi, sadece
kimyasal bileflimindeki sadeli¤i anlatmaktad›r. NO'nun
insan hayat›ndaki önemi aç›s›ndan ise bunun tam tersi
bir durum söz konusudur. Son yirmi y›ldaki yo¤un
araflt›rmalar bu molekülün, hücreler aras› haberleflmede
temel bir görev üstlendi¤ini ortaya ç›karm›flt›r. Bu alan-
daki bilimsel çal›flmalar›n sonuçlar› göstermifltir ki nit-
rik oksit, insan vücudunda do¤al olarak üretilen bir
hormon, yani kimyasal bir habercidir; sinir, dolafl›m,
savunma, solunum ve üreme sistemlerinin hayati
fonksiyonlar›n›n düzenlenmesinde stratejik bir rol
oynamaktad›r.
Konumuzun bafl›nda sordu¤umuz soruya geri
dönersek, o halde NO'nun hava kirlili¤i ile iliflkisi
nedir? Öyle ya insan vücudu için "olmazsa olmaz"
bu molekülün hava kirlili¤i ile ne gibi bir ba¤›