Page 137 - Bitkilerdeki Yaratılış Mucizesi

a ma nı öl çe bil me ye te ne ği ge nel de in sa nın dı şın da di ğer can lı lar -
da bu lun ma sı nın bek len me di ği bir özel lik tir. Bu nun sa de ce in -
san la ra öz gü ol du ğu dü şü nü le bi lir ama hem bit ki ler hem de hay -
van lar, za ma nı ölç me me ka niz ma sı na ya ni "bi yo lo jik bir sa ate"
sa hip tir ler:

Bit ki ler de ki Bi yo lo jik Sa at
Bit ki le rin za ma na bağ lı ha re ket le ri nin ilk de fa an la şıl ma sı 1920'le re da -
yan mak ta dır. Bu yıl lar da Al man ya'da iki bi li ma da mı Er win Bu en ning ve
Kurt Stern fa sul ye bit ki sin de ki yap rak ha re ket le ri ni in ce li yor lar dı. İn ce le me -
le ri so nun da gör dü ler ki, bit ki ler gün bo yun ca yap rak la rı nı gü ne şe doğ ru
uza tı yor lar, ge ce le ri de tam di key ola rak yap rak la rı nı bü züp uy ku po zis yo nu -
na ge çi yor lar dı.
Bu bi li ma dam la rın dan yak la şık iki yüz yıl ön ce de Fran sız Ast ro nom
Jac qu es d'Or to ur de Ma ri an da bit ki le rin böy le dü zen li bir uy ku rit mi ne sa -
hip ol duk la rı nı göz lem le miş ti. Ka ran lık bir or tam da ısı ve nem ayar la ma sı
ya pı la rak tek rar la nan de ney ler de bu du ru mun de ğiş me me si, bit ki le rin iç le -
rin de za man öl çen bir sis tem le ri nin ol du ğu nu gös ter miş ti.
Bit ki ler be lir li fa ali yet le ri için be lir li za man la rı se çer ler. Bu nu da gü neş
ışı ğın da ki de ği şim le re bağ lı ola rak ya par lar. İç le rin de ki sa at gü neş ışı ğıy la
ku rul du ğu için rit mik ha re ket le ri ni 24 sa at için de ta mam lar lar. Bit ki le rin rit -
mik dav ra nış la rı nın haf ta lar ca sür dü ğü de ola bi lir. 75
Ya pı lan rit mik ha re ket ler ne ka dar sü rer se sür sün de ğiş me yen bir nok ta
var dır. Bu ha re ket ler her se fe rin de bit ki nin ya şa ma sı ve nes li nin de va mı için,
hep en uy gun za man la ma da ger çek le şir. Ve bu ha re ket le rin ba şa rıy la ta mam -
la na bil me si için bir çok kar ma şık iş le min ku sur suz bir şe kil de mey da na gel -
me si ge re kir.
Ör ne ğin bir çok bit ki de çi çek len me yı lın bel li bir za ma nın da olur. Çün -
kü bu za man lar bit ki nin çi çek len me si için en uy gun za man lar dır. Bit ki le rin
bu za man ayar la ma la rı nı ya pan sa at le ri, gü neş ışı ğı nın yap rak la ra düş me
sü re si ni de he sap lar. Her bit ki nin bi yo lo jik sa ati bu sü re yi bit ki nin ken di ya -
pı sal özel li ği ne gö re he sap lar. Ya pı lan he sap ne olur sa ol sun çi çek len me en
uy gun za man da ger çek le şir. Bu şe kil de bir za man ayar la ma sı ya pan so ya