Page 61 - Türkiye için Milli Strateji

n BARZANI ANAHTAR› ILE KUZEY IRAK DܤÜMÜNÜ ÇÖZMEK n

Kurdistani Jewsadl› kitab›n›n 229-232'inci sayfalar›nda da Kürt Ya h u d i l e r i
ile ilgili 60'›n üzerindeki kaynaktan ayr›nt›l› bilgi verilir. Tüm bunlar, bu-
gün ‹srail'de ciddi bir Kürt Yahudisi varl›¤›ndan söz edilebilece¤ini göster-
m e k t e d i r
Dahas›, bu Kürt Yahudileri, Irak'taki Kürtlerin kaderi konusunda da ol-
dukça hassast›rlar. Türk Yahudilerinin yay›nlad›¤› "cemaate özel gazete"
'
fi a l o mun yazd›¤›na göre, ‹srail'de bulunan Kürt Yahudileri Kuruluflu Bafl-
kan› Haviv fiimoni, Nisan 1991'de ‹srail D›fliflleri Bakan› David Levy ile gö-
r ü fl e rek ABD'nin Kürt yanl›s› tutumunu daha da artt›rmas› için istekte bu-
l u n m u fl t u r. Kurulufl sözcülerinden Aharun Sariy ise, biraz iddial› bir ra-
kam öne süre rek, ‹srail'de tahminen 1 milyon Kürt Yahudisi bulundu¤unu
s ö y l e m i fl t i r. 2 1
Bu "etnik" ba¤lant›, Barzaniler ile Yahudiler aras›na kültürel ve gelenek-
sel bir yak›nl›k katmaktad›r. Ancak daha da ilginç bir fley vard › r. Kürt Ya-
hudileri, Barzani sülalesinin de bir parças›d›rlar! Dahas›, Barzani aflire t i ,
çok say›da "ünlü haham" ç›karacak kadar dindar bir Yahudi kimli¤ini içer-
m e k t e d i r. Kürdistanl› Yahudiler adl› kitap, bu Barzani hahamlar› flöyle anla-
t › r :

16. ve 17 yüzy›llarda Kürdistanl› hahamlar taraf›ndan yaz›lm›fl olan çeflitli
belgeler ve elyazmas› kitaplar, genel olarak Kürdistanl› Yahudilerin baflta
dinsel olmak üzere, sosyal ve ekonomik yaflant›lar› hakk›nda ayr›nt›l› bilgi-
lerin yan›s›ra Kürdistan'la ilgili baz› dolayl› bilgiler de içermektedir. Bu dö-
n e m l e rde kimi Yahudi topluluklar› Kürdistan halklar›n›n genel yoksulluk
tablosu içinde yer al›rlarken, öte yandan özellikle ünlü Barzani Ailesi'nden
gelen hahamlar Kürdistan'›n birçok yerinde dinsel çal›flmalar ve e¤itim için
merkezler kurmufllard›. Bu dini merkezler M›s›r ve ‹srail gibi uzak yerler-
den bile ö¤renci kabul ediyorlard › . 2 2
Barzani'nin Yahudi kimli¤inin do¤al bir sonucu olarak, Kürt Ya h u d i l e r i
de kendi kaderlerini Barzani'ye ba¤l› görürler. Bu nedenle, Barzani önderli-
¤indeki Kürt hareketinin 1975 y›l›nda yenilgiye u¤ramas›n›n ard›ndan, ‹s-
rail'in de kolaylaflt›r›c› müdahaleleriyle bir grup Kürt Yahudisi ‹srail'e göç
e t m i fl t i r. 2 3
Barzani kimli¤inin içerdi¤i bu Yahudi faktörü, hem Molla Mustafa Bar-
zani'nin hem de o¤lu Mesud Barzani'nin ‹srail'le olan iliflkilerinde önemli

49