Page 388 - Üst Akıl İngiliz Derin Devleti'nin İç Yüzü 1. Cilt

386

ya çetelerinin yoğun olarak bulunduğu bir yerdir. Ancak buradaki çete
mensupları, Osmanlı genelinde yaşayan barışçıl Ermeni vatandaşların-
dan ayrı olarak kanun tanımazlıkları ile bilinen bir grup eşkıyadan iba-

rettir.

Amerikalı misyonerlerden Thomas Christie de, Ocak 1879 tarihli
Zeytun Ermenilerini konu alan mektubunda, buradaki Ermenilerin
büyük bir kısmının eşkıya oldukları hakkında şu tespitlerde bulunmuş-
tur:

Zeytun'un 8–10 bin nüfusu var. Zeytun'daki insanlar gaddarlık ve

vahşilikleriyle meşhurdur... Türklerden de nefret ediyorlar. 12 yıl
önce (1867) Mr. Montgomery ilk kez Zeytun'a gittiğinde; Zeytunlu
papaz kalabalığı galeyana getirmiş ve misyoner Montgomery ve
yanındaki kişi atlarından çekilmiş , dövülmüş ve taşlanmıştır. Zey-

tun'da ilk kez Protestan olan bir adam da do vülmu s tu. Zeytunlu
kaba eşkıyalar, Türk idaresinde de pek sessiz durmadılar. Sonunda

teslim olsalar da; Türk askerini de zaman zaman püskürttüler...
Fakat bu isyanlar özgürlük için değildir. Onlar kanun altında özgür-
lük de istemediler. Onların liderleri basit eşkıya liderleri idi. Bunlar
Türkleri de, Hıristiyanları da yağmaladılar. Daima kendi aralarında
da kavga ederler, bu kavgalar da çok kanlı olurdu. 180

Bu isyancı eşkıyaların, asırlarca Osmanlı yönetimi altında huzur
içinde, sanat ve ticaret ile uğraşan dindar ve sadık Ermenileri hiçbir şekil-
de temsil edemeyeceği açıktır. Ne var ki, bu silahlı, sınır tanımaz yağma-
cılar, İngiliz derin devleti için her zaman Osmanlı'ya karşı kullanılabile-

cek birer paralı asker olmuşlardır.

ÜST AKIL İNGİLİZ DERİN DEVLETİNİN İÇYÜZÜ