Page 546 - Üst Akıl İngiliz Derin Devleti'nin İç Yüzü 1. Cilt

544

Bu cemiyetin iki cephe ve mahiyeti vardı. Biri alenî cephesi ve mede-
ni teşebbüsatla (girişimle), İngiliz himayesini talep ve temine matuf
mahiyeti (yönelik bir içerik) idi. Diğeri hafî ciheti (gizli yönü) idi. Asıl
faaliyet bu cihette idi. Memleket dahilinde teşkilât yaparak isyan ve

ihtilâl çıkarmak, şuuru millîyi felce uğratmak, ecnebî müdahalesini
teshil etmek (kolaylaştırmak) gibi hainane teşebbüsat, cemiyetin bu ha-
fî (gizli) kolu tarafından idare edilmekte idi. Sait Molla'nın cemiyetin
alenî teşebbüsatında olduğu gibi hafî cihetinde de ondan daha ziyade
rolü olduğu görülecektir. Bu cemiyet hakkında söylediklerim, sırası
geldikçe vereceğim izahat ve icabında irade edeceğim vesaikle (belge-

lerle) daha vazıh (açık) anlaşılacaktır. 256

Atatürk'ün Nutuk'ta bahsettiği Rahip Frew, İngiliz istihbaratının İs-
tanbul şefi idi. Bütün İngiliz haberleşme şifreleri Frew'in elinde idi. Ka-
rakol Cemiyeti'nden Ali Rıza Bey bu şifreleri çalmış ve çözmüştü. Bu sa-

yede Damat Ferit Paşa'nın teşviki ile Diyarbakır'da isyana kalkışacak Be-
dirhan Aşireti'nin bilgileri ve bu isyanın ne zaman başlayacağı Frew'un
dosyasından öğrenilmiş, doğrudan doğruya Mustafa Kemal Paşa'ya haber

verilerek tedbir alması sağlanmıştı.
İstanbul'da İngiliz propagandası yapanlar sadece İngiliz Muhipler

Cemiyeti üyeleri değildi. Refi Cevat Ulunay'ın çıkardığı Alemdar gazete-
si Atatürk'ün Samsun'a ayak bastığı gün "Kimi İstiyoruz" başlıklı başyazı-
sında, "Her gün bir uzvumuz (organımız) koparılacağına tenimizi bir dok-

tora teslim edip kurtulalım. Anglosaksonlar bulundukları yere öyle bir ha-
yat nefh ederler (üflerler) ki, onu istikbale (geleceğe) karşı kuvvetli bir nam-
zet (aday) olacak bir mevkiye (konuma) getirirler." demişti.

Yine Damat Ferit'in ardından göreve gelen Sadrazam Tevfik Paşa, 11
Kasım'da göreve gelir gelmez Daily Mail gazetesine şu demeci vermişti:
"Gayemiz, İngiltere ile eski dostluğumuzu canlandırmaktır. İtilaf devletle-

rinin bizi biraz tecrübeli şahısların emrine vermeleri lazımdır." 257

ÜST AKIL İNGİLİZ DERİN DEVLETİNİN İÇYÜZÜ