Page 100 - Kuran Bilime Yol Gösterir

KURAN B‹L‹ME YOL GÖSTER‹R

Da¤lar›n Görevi
Kuran'da da¤lar›n önemli bir jeolojik ifllevine dikkat çekilmektedir:
Yeryüzünde, onlar› sarsmas›n diye, sabit da¤lar yaratt›k... (Enbiya
Suresi, 31)

Dikkat edilirse ayette, da¤lar›n yeryüzündeki sars›nt›lar› önleyici bir
özelli¤i oldu¤u haber verilmektedir.
Kuran indirildi¤i dönemde hiçbir insan taraf›ndan bilinmeyen bu ger-
çek, modern jeolojinin bulgular› sonucunda ortaya ç›km›flt›r. Jeolojik bul-
gulara göre, da¤lar, yeryüzü kabu¤unu oluflturan çok büyük tabakalar›n
hareketleri ve çarp›flmalar› sonucunda meydana gelir.
‹ki tabaka çarp›flt›¤› zaman daha dayan›kl› olan› ötekinin alt›na girer.

Üstte kalan tabaka k›vr›larak yükselir ve da¤lar› meydana getirir. Altta
kalan tabaka ise yeralt›nda ilerleyerek afla¤›ya do¤ru derin bir uzant›
meydana getirir. Yani da¤lar›n yeryüzünde gördü¤ümüz kütleleri kadar,
yeralt›na do¤ru ilerleyen bir uzant›lar› daha vard›r.
Bu flekilde da¤lar, yeryüzü tabakalar›n›n birleflim noktalar›nda yerüs-
tüne ve yeralt›na do¤ru uzanarak bu tabakalar› birbirine perçinler. Bu fle-
kilde, yer kabu¤unu sabitleyerek ma¤ma tabakas› üzerinde ya da kendi
tabakalar› aras›nda kaymas›n› engeller. K›sacas› da¤lar›, tahtalar› birara-
da tutan çivilere benzetebiliriz.
Bir baflka ayette de Allah da¤lar›n bu ifllevine, "kaz›k"lara benzetme
yap›larak flöyle dikkat çeker:

Biz, yeryüzünü bir döflek k›lmad›k m›? Da¤lar› da birer kaz›k? (Ne-
be Suresi, 6-7)
Da¤lar›n bu sabitleyici özelli¤i bilimsel literatürde "izostasi" terimiyle
tan›mlan›r. ‹zostasi'nin kelime anlam› flöyledir:
‹zostasi: ... Jeolojide, da¤lar›n dünya yüzeyinin alt›nda oluflturduklar› yerçe-
kimsel kuvvet sayesinde yer kabu¤unun genel dengesinin sa¤lanmas›. 47

Görüldü¤ü gibi, modern jeolojik ve sismik araflt›rmalar sonucunda kefl-
fedilen da¤lar›n çok hayati bir ifllevi, yüzy›llar önce indirilmifl Kuran-› Ke-
rim'de Allah'›n yaratmas›ndaki üstün hikmete bir örnek olarak bildiril-
mifltir. Bir baflka ayette ise flöyle buyrulur:

98 Harun Y ahya