Page 39 - Allah'ın Güzelliklerinden Bir Demet 2. Cilt
P. 39
Bazı kuşlar yuvalarını yerin altında gizlerler. Kıyı kır-
5 langıçları nehir veya sahil şeridi boyunca, dik toprak
5 setlerinin yanlarında uzun tüneller kazarlar. Bu tünel-
ler yukarı doğru eğimlidir, bu sayede yağmur yüzün-
den yuvalarını selin basması engellenmiş olur. Her tü-
nelin sonunda çim ve tüyle kaplanmış küçük bir oda-
cık vardır. Kıyı kırlangıçları geniş koloniler halinde
yuva kurarlar ve aynı kıyıya seneler sonra yeniden dö-
nerler.
Gardner Soul, Strange Things Animals Do, s.13
Yön bulabilmek için pusulaya, bir de haritaya ihtiyaç
5 vardır. Harita insana nerede olduğunu, pusulaysa ne-
6 reye gideceğini gösterir. Tunus'un Akdeniz kıyısında-
ki Mahore's yakınlarında yaşayan siyah çöl karıncası,
sabah güneşinin yükselmesiyle 70 dereceye kadar
yükselen çöl kumunun sıcağında, ısıya kendisi kadar
dayanıklı olmayan başka böceklerin ölülerini aramak
için yuvasından çıkar. Bu uzun bacaklı çöl yaratığı is-
tediğinde saniyede 1 m. yol katedebilir. Çöl karıncası
yuvasından başlayarak 200 metre uzağa kadar varabi-
len bir alanda sık sık durarak ve olduğu yerde döne-
rek dolambaçlı bir yol izler. Ama bu zikzakların bü-
tün karmaşıklığına rağmen, yiyeceğini bulduğunda,
hemen yuvasına doğru düz bir çizgi izleyerek yola ko-
yulur. Çöl gibi bir arazide yön belirlemeye yarayan
işaretlerin azlığı düşünüldüğünde, karıncanın başardı-
ğı işin önemi daha iyi anlaşılacaktır. Araştırmalar, ka-
rıncaların gökyüzünü bir pusula gibi kullandığını ve
görme duyularının özellikle güneşin polarize ışığına
duyarlı olduğunu göstermiştir.
Bilim ve Teknik Dergisi, Mayıs 1995, Sayı: 330, s.69