Page 190 - Deniz Altındaki Muhteşem Dünya

DENİZ ALTINDAKİ
MUHTEŞEM DÜNYA

Süngerler çeşitlerine göre kendilerini düşmanlarından koruyacak çok değişik özellik-
lere sahiptirler. Dikenli süngerlerin, koruma olarak uzun dikenleri vardır; tehlikeyle karşı-

laştıklarında hemen bu dikenlerini ortaya çıkarırlar.
Süngerlerin bir bölümü ise zehirli kimyasal bileşikler üretir. Zehir, süngerlerin avcı-
lardan korunmalarını sağlayan bir savunma aracıdır. Süngerlerin bu zehirli kimyasal sal-
gıları, onları yalnızca avcılardan korumakla kalmaz; saldırgan kabuklu hayvanlara karşı da
bir savunma oluşturmalarını sağlar.
Kırmızı, yeşil renkli süngerlerle kaktüs süngerleri, denizyıldızlarını ve diğer tehlike
oluşturan hayvanları caydıracak kimyasal bir sıvı salgılarlar. 140 Örneğin parlak renkli An-
tarktika süngeri, pigmentlerini bu tür bir savunma yöntemi olurak kullanır. Süngerlerin ze-
hirli kimyasal bileşikler bakımından zengin olduğunu keşfeden, deniz bilimi Scripps Ens-

titüsü'nden Prof. John Faulkner'a, bunu nasıl keşfettiği sorulduğunda şöyle bir yanıt ver-
miştir:
Su altındaki kayalıklara indiğimizde, iyi korunmayan, yumuşakçalar tarafından yenmeyen
canlıların, temel bir kimyasal korunma mekanizmasıyla yaşamlarını sürdürebileceklerini

fark ettik. Bu organizmalar, bir kabuk ya da iğne yardımıyla ya da kaçarak korunmaya ça-
lışmaktan çok, kendilerini kimyasal yollarla savunuyorlardı. 141
Burada kimyasal silah üreten, laboratuvarda çalışan bir bilim adamı değil, bir deniz
süngeridir. Elbette hiçbir akla, şuura sahip olmayan bir canlının kendini kimyasal yolla sa-
vunmayı düşünebilmesi ve bu hedefe yönelik kimyasalları üretebilmesi mümkün değildir.
O da diğer tüm canlılar gibi Yüce Rabbimiz'in ilhamıyla hareket etmektedir.

Süngerlerin Tıp Alanında Kullanımı

Süngerlerin savunma mekanizması olarak kullandıkları kimyasal silahlar, günümüz-
de tıp alanında birçok buluşa ışık tutmaktadır. İnsanlığın binlerce yıldır yararlandığı sün-
gerlerin, günümüzde en önemli kullanım alanı ilaç endüstrisidir. Süngerlerin ürettiği ze-

hirler, insan vücudundaki çeşitli sistemleri farklı şekillerde etkiler ve doğru miktarda kul-
lanıldıklarında bu zehirler, ilaç etkisi göstererek tedavi edici özellik kazanırlar.
Yapılan araştırmalarda bir sünger türünde bulunan ve AS-2 adı verilen molekülün,
kanserin ilerlemesine yol açan hücre bölünmesini engellediğine ilişkin sonuçlar elde edil-
miştir. Daha sonra yapılan araştırmalarda da benzer sonuçlar alınmış ve;
- Dysidea frondosa adlı Pasifik süngerinden elde edilen bir bileşiğin ateş düşürücü,
- Phahertis simplex adlı sünger türünün ürettiği kimyasal bileşiklerinse organ naklin-

den sonra vücutta ortaya çıkabilecek olumsuz tepkileri azaltıcı etkilere sahip olduğu sap-
tanmıştır.
Süngerlerin, kalp-damar, mide-bağırsak hastalıklarını ve tümör oluşumunu engelle-
yen kimyasal bileşikleri ilaç yapımında kullanılmaktadır. Bakterilerle beslenen süngerlerin,

188