Page 326 - Gizli El Bosna'da
P. 326
324 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA
Do¤al seleksiyon, do¤al seçme demektir. Do¤adaki yaflam mü-
cadelesi içinde, do¤al flartlara uygun ve güçlü canl›lar›n hayatta ka-
laca¤› düflüncesine dayan›r. Örne¤in y›rt›c› hayvanlar taraf›ndan
tehdit edilen bir geyik sürüsünde, daha h›zl› koflabilen geyikler ha-
yatta kalacakt›r. Böylece geyik sürüsü, h›zl› ve güçlü bireylerden
oluflacakt›r. Ama elbette bu mekanizma, geyikleri evrimlefltirmez,
onlar› baflka bir canl› türüne, örne¤in atlara dönüfltürmez.
Dolay›s›yla do¤al seleksiyon mekanizmas› hiçbir evrimlefltiri-
ci güce sahip de¤ildir. Darwin de bu gerçe¤in fark›ndayd› ve Türle-
rin Kökeni adl› kitab›nda "Faydal› de¤ifliklikler oluflmad›¤› sürece
do¤al seleksiyon hiçbir fley yapamaz" demek zorunda kalm›flt›. 7
Lamarck'›n Etkisi
Peki bu "faydal› de¤ifliklikler" nas›l oluflabilirdi? Darwin, kendi
döneminin ilkel bilim anlay›fl› içinde, bu soruyu Lamarck'a dayana-
rak cevaplamaya çal›flm›flt›. Darwin'den önce yaflam›fl olan Frans›z
biyolog Lamarck'a göre, canl›lar yaflamlar› s›ras›nda geçirdikleri fi-
ziksel de¤ifliklikleri sonraki nesle aktar›yorlar, nesilden nesile biri-
ken bu özellikler sonucunda yeni türler ortaya ç›k›yordu. Örne¤in
Lamarck'a göre zürafalar ceylanlardan türemifllerdi, yüksek a¤açla-
r›n yapraklar›n› yemek için çabalarken nesilden nesile boyunlar›
uzam›flt›.
Darwin de benzeri örnekler vermifl, örne¤in Türlerin Kökeni
adl› kitab›nda, yiyecek bulmak için suya giren baz› ay›lar›n zaman-
la balinalara dönüfltü¤ünü iddia etmiflti. 8
Ama Mendel'in keflfetti¤i ve 20.yüzy›lda geliflen genetik bili-
miyle kesinleflen kal›t›m kanunlar›, kazan›lm›fl özelliklerin sonraki
nesillere aktar›lmas› efsanesini kesin olarak y›kt›. Böylece do¤al
seleksiyon "tek bafl›na" ve dolay›s›yla tümüyle etkisiz bir mekaniz-
ma olarak kalm›fl oluyordu.
324