Page 12 - Darwinizmin Sonu
P. 12
Proteindeki tasar›m
"‹lk canl› hücre nas›l olufltu" sorusunu flimdilik bir
kenara b›rak›p, bundan çok çok daha kolay bir soru
soral›m: ‹lk protein nas›l olufltu? Ancak evrim
teorisi bu soruyu bile asla cevaplayamamaktad›r.
Hemoglobin molekülünün roteinler hücrenin yap›tafllar›d›r. E¤er hücreyi dev bir gökdelene
karmafl›k tasar›m›
P benzetirsek, proteinler de bu gökdelenin tu¤lalar› say›labilirler. An-
cak tu¤lalar gibi standart flekil ve yap›da de¤ildirler. En basit hücrelerde
bile en az 2000 kadar farkl› türde protein bulunur. Hücre bu çok farkl› proteinlerin
hepsinin ola¤anüstü bir uyum içinde çal›flmas› sayesinde yaflar.
Proteinler de kendilerinden çok daha küçük parçalardan oluflur. Bu parçalar, "amino
asit" ad› verilen ve karbon, azot, hidrojen gibi atomlar›n farkl› flekillerde birleflmesiy-
le oluflan moleküllerdir. Ortalama bir proteinde 500-1000 kadar amino asit vard›r. Ba-
z› proteinler çok daha büyüktür.
‹flin en önemli yan› ise, amino asitlerin bir proteini oluflturmak için mutlaka belirli
bir s›ra içinde dizilmeleri zorunlulu¤udur. Canl› bedenlerinde kullan›lan 20 farkl›
türde amino asit vard›r. Bu amino asitler protein oluflturmak için birbirlerine gelifli-
güzel ba¤lanmazlar. Aksine, her proteinin belirli bir amino asit dizilimi vard›r ve bu
dizilimin harfiyen tutturulmas› gerekir. Protein yap›s›ndaki tek bir
amino asitin bile eksilmesi veya yerinin de¤iflmesi, o proteini
ifle yaramaz bir molekül y›¤›n› haline getirir. Bu ne-
denle her amino asit, tam gereken yerde, tam
gereken s›rada yer almal›d›r.
Canl› hücresinde bu dizi-
limin bilgisi DNA'da
PROTE‹NLER‹N M‹MAR‹S‹
Proteinler kendi içlerindeki karma-
fl›k tasar›mlar›n›n yan›s›ra, vücut için-
de de büyük bir tasar›m örne¤i sergilerler.
‹nsan vücudunun büyük bölümünü proteinler
oluflturur. Kemiklerimizin, gözlerimizin, saçlar›m›z›n ya da kaslar›m›z›n temel yap›
malzemesi proteinlerdir. Üstte kaslar›m›zdan birinin içindeki liflerden tek bir tanesinin
kompleks iç yap›s› görülüyor. Bu yap›n›n içindeki detaylar›n her biri, farkl› protein ya-
p›lar›na sahip hücreler taraf›ndan oluflturulur. Her detay kusursuz bir biçimde tasarlan-
m›fl ve organik bir malzemenin, yani proteinlerin kullan›lmas›yla infla edilmifltir.
Proteinlerin bu muhteflem mimarisi, yarat›l›fl›n çarp›c› delillerinden biridir.