Page 314 - Evrim Aldatmacası

E V R İ M A L D A T M A C A S I

ATP-sentaz isimli bu moleküler makine mitokondride bulunur ve hücrenin kullana-
bileceği enerji formu olan adenozin trifosfat (ATP) sentezini yapan enzimdir. İçin-
den geçen (+) hidrojen iyonlarının geçişi sırasında oluşan dönme hareketi ile ATP
sentezleyebilir.
Bu organik motor, mekanik hareketler oluşturan diğer sistemler-
den farklıdır. Hücre, ATP molekülleri halinde içinde saklı tutulan hazır

enerjiyi kullanmaz; zarından gelen bir asit akışından aldığı enerjiyi kul-
lanır. Motorun kendi iç yapısı ise olağanüstü derecede komplekstir.
Kamçıyı oluşturan yaklaşık 240 ayrı protein vardır. Bunlar kusursuz bir
mekanik tasarımla yerlerine yerleştirilmiştir.

Bilim adamları, kamçıyı oluşturan bu proteinlerin motoru kapatıp

açacak sinyalleri gönderdiklerini, atom boyutunda harekete imkan sağ-
layan mafsallar oluşturduklarını ya da kırbacı hücre zarına bağlayan
proteinleri hareketlendirdiklerini belirlemişlerdir. Motorun işleyişini
basitleştirerek anlatmak amacıyla yapılan modellemeler bile sistemin
karmaşıklığının anlaşılması için yeterlidir.

Genetik yıkıcı deneyler E. coli kamçılı bakterisinin yaklaşık 35 adet
geni olduğundan dolayı indirgenemez kompleksliğe sahip olduğunu
göstermektedir. Bu, üstünde en çok araştırma yapılan moleküler meka-
nizmalardan bir olduğu için, 2006'da Nature Reviews Microbiology der-
gisinde çıkan bir derleme makaleye göre "kamçılı bakteri araştırma top-

luluğu bu sistemlerin evrimleştiğine artık neredeyse hiç kanaat getirme-
diklerini kabul etmişlerdir."

312