Page 49 - Evrimcilerin Yanılgıları
P. 49
Evrim Kuram› Konferans›'ndaki Yan›lg›lar 47
proteinler vard›r. Örne¤in yedi¤imiz flekeri vücudun kullanabilece¤i türde
enerjiye döndüren fley, "hexokinaz" isimli bir proteindir. Deri, "kollajen" ismi
verilen çok miktardaki proteinden oluflur. Bir ›fl›k hüzmesi gözünüzdeki re-
tina tabakas›na çarpt›¤› zaman ilk olarak "rhodopsin" isimli bir proteinle tep-
kimeye girer. Gördü¤ümüz gibi proteinlerin vücutta çok de¤iflik ifllevleri
vard›r ve bunlar sadece kendi ifllerini görebilirler.
Peki acaba bir protein neye benzer? Protein, moleküler bir yap›d›r. Ami-
noasit ismi verilen çok daha küçük yap›daki moleküllerin kendi aralar›nda
bir zincir oluflturacak flekilde birleflmelerinden oluflur. Bir proteinde 50 ila
1000 aminoasit vard›r. Dahas›, bu aminoasitler, 20 ayr› tür aminoasitin ara-
s›ndan seçilirler. Ancak burada çok önemli bir nokta vard›r: Aminoasitler
proteinleri olufltururken rastgele dizilmezler. Aksine, her proteinin belirli bir
aminoasit dizilimi vard›r ve bu dizilimde tek bir aminoasitin yeri bile de¤ifl-
se, protein ifle yaramaz bir y›¤›n haline gelir.
Proteinleri yaz›ya benzetebiliriz. E¤er aminoasitleri harflere benzetir-
sek, bir proteinin de birkaç yüz harften oluflmufl bir paragraf oldu¤unu dü-
flünebiliriz. Bizler 29 harfi yan yana dizerek anlaml› cümleler olufltururuz.
Ayn› flekilde 20 çeflit aminoasit de de¤iflik s›ralarda birleflerek de¤iflik prote-
inleri olufltururlar. Ancak dikkat edilirse buradaki dizilim mutlaka ve mut-
laka bilinçli bir "dizici" gerektirmektedir. Çünkü anlaml› bir yaz›n›n ortaya
ç›kmas› için, mutlaka yaz›y› oluflturan harflerin bilinçli bir flekilde seçilme-
leri ve art arda dizilmeleri gerekir.
‹sterseniz bu konuda basit bir deney yapabilirsiniz. Önünüze bir bilgi-
sayar al›n ve gözlerinizi kapat›p klavyedeki tufllara tam 500 kez rastgele ba-
s›n. Gözünüzü açt›¤›n›zda mutlaka anlams›z bir harf karmaflas› ile karfl›lafla-
caks›n›z.
Bu yöntemle asla anlaml› bir yaz›, hatta anlaml› ve uzun bir kelime da-
hi oluflturamazs›n›z. Bu deneyi isterseniz bir milyon kere tekrarlay›n, sonuç
de¤iflmez.
Peki madem proteinler bu kadar karmafl›k yap›lard›r, o halde nas›l olu-
flurlar?
Canl› bedenlerinde proteinler, hücrenin içinde yer alan DNA'da yaz›l›
