Page 22 - Yaratılış Atlası 1. Cilt

Fosillerin Oluflumu

Bir canl›n›n ölümünün ard›ndan, kemikleri, diflleri,

kabu¤u, t›rnaklar› gibi sert parçalar›n›n oldu¤u gibi ko-
runmas›yla ya da bunlardan geriye iz kalmas›yla fosiller
meydana gelir. Genel olarak fosil, canl›n›n söz konusu

bu parçalar›n›n tafllaflm›fl hali olarak bilinir. Ancak fosil,
sadece tafllaflmayla meydana gelmez. Buz kütlesi içinde
donmufl mamutlar, reçine içine hapsolmufl böcek ve kü-
çük sürüngen türleri gibi, canl›n›n yap›s› hiç bozulma-
dan günümüze kadar ulaflan fosiller de vard›r.

Bir canl›n›n ölmesiyle birlikte, bedeni meydana geti- Amber içinde fosilleflmifl 54 - 28 mil-
ren yumuflak dokular, bakterilerin ve çevre koflullar›n›n yon y›ll›k bir yaban ar›s›.
etkisiyle çürümeye bafllar. (Çok nadiren, çürümenin gerçekleflmedi¤i durumlar da

olabilir.) Organizman›n daha dayan›kl› parçalar› (bunlar, kemikler, difller ve kabuk gibi mineral içeren
k›s›mlard›r), baz› fiziksel ve kimyasal süreçlerden geçecek kadar uzun süre varl›klar›n› devam ettirirler.
Ve bu süreçler, fosilleflmenin oluflmas›n› sa¤lar. Dolay›s›yla, fosilleflen k›s›mlar ço¤unlukla, omurgal›la-
r›n kemikleri ve diflleri, brakiyopodlar›n (kolsuayakl›lar) ve yumuflakçalar›n kabuklar›, baz› kabuklula-
r›n ve trilobitlerin d›fl iskeletleri, mercan›ms›lar›n ve süngerlerin genel yap›lar› ve bitkilerin a¤açs› k›-

s›mlar›d›r.
Canl›n›n bulundu¤u ortam›n ve çevre koflullar›n›n fosilin oluflumunda çok büyük etkisi vard›r. Can-
l›n›n içinde bulundu¤u ortama göre fosilleflme olup olmayaca¤› tahmin edilebilir. Örne¤in, su alt›ndaki

ortamlar kara ortamlar›na göre fosilleflmenin olmas› için daha avantajl› ortamlard›r.
En yayg›n fosilleflme süreci, permineralizasyon ya da mineralleflme olarak adland›r›lan süreçtir. Bu sü-
reçte organizman›n yerini, cesedin içine gömüldü¤ü çökeltide bulunan sudaki mineraller al›r. Permine-
ralizasyon sürecinde flu aflamalar yaflan›r:
Öncelikle, ölen hayvan›n bedeninin aniden toprak, çamur ya da kumun alt›nda kalarak havayla te-

mas›n›n kesilmesi gereklidir. Bunu takip eden aylar boyunca ise hayvan›n gömüldü¤ü yerin üzerini ye-
ni toprak tabakalar› örter. Bu tabakalar, hayvan›n bedeni-
ni d›fl etkenlerden ve fiziksel afl›nmalardan koruyan özel

bir kalkan görevi görür. Gitgide daha çok tabaka üst üste
oluflur ve birkaç yüzy›l içinde canl›n›n bedeni yer yüzeyi-
nin ya da deniz taban›n›n birkaç metre alt›nda kal›r. Za-
man içerisinde hayvan›n kemik, kabuk, pul, k›k›rdak gibi
dokular› yavafl yavafl kimyasal bozunmaya u¤ramaya bafl-

lar. Bozunmaya u¤rayan dokular›n içine yer alt›ndaki su-
lar s›zmaya bafllar ve bu sular›n içerdikleri mineraller za-
manla dokulardaki kimyasallar›n yerini al›r. Dokulardaki

kimyasallar›n yerine yerleflen bu mineraller afl›nmaya ve
bozunmaya karfl› çok daha dayan›kl› olan kalsit, pirit, si-
lis, demir gibi, kayalar›n yap› tafllar› olan minerallerdir.
Böylece milyonlarca y›l içerisinde bu mineraller canl›n›n
bedenindeki dokular›n yerini alarak onun adeta tafltan bir

kopyas›n› ç›kar›rlar. Sonuçta fosil, orijinal canl›yla birebir
ayn› biçime sahiptir, fakat ham maddesi kayad›r.
Permineralizasyon yoluyla fosilleflmede farkl› durum- Çamura saplanm›fl olan bu yusufçuk, çok yük-

larla karfl›lafl›labilir: sek ihtimalle fosilleflecek ve gelecek nesille-
re, asla evrim yaflanmad›¤›n›n bir delili olarak
1. E¤er iskelet çökeltiyle tamamen dolmuflsa ve daha
ulaflacakt›r.
sonra bozunma gerçekleflmiflse, iç kal›p fosilleflir.

20 Yarat›l›fl Atlas›