Page 108 - Koku ve Tat Mucizesi
P. 108
Koku ve Tat Mucizesi
Ko ku al ma sis te mi, er ken fi lo ge ne tik ge li şi mi ve bey nin es ki, bi lin çal tı kı -
sım la rıy la bağ lan tı la rı ne de niy le, ço ğu za man en il kel du yu sis te mi ola rak
ta nım la nır. 94
Ko ku al ma du yu su ev rim sel ola rak gör me ve işit me den da ha es ki dir. 95
Bu ra da şu nu ha tır lat mak ta fay da var dır: Söz ko nu su ifa de le rin sa -
hip le ri kok la ma me ka niz ma sı nın tüm de tay la rı nı ya kın dan ta nı yan uz -
man ki şi ler dir. Sis te min komp leks li ği ni ve mü kem mel li ği ni bil me me le ri
im kan sız dır. Bu na rağ men, böy le si ne mu az zam bir ya pı için "il kel" ke li -
me si ni kul lan mak tan çe kin mez ler. Çün kü bir ya pı nın il kel ol ma sı, te sa -
düf id di ala rı nı ken di le rin ce da ha müm kün kı lar. Komp leks bir sis te min
te sa dü fen na sıl mey da na ge le bi le ce ği ni açık la ya maz lar, ama ba sit bir ya -
pı için rast lan tı la rı sa vun ma nın da ha inan dı rı cı ol du ğu nu dü şü nür ler.
Pe ki ev rim ci ler böy le ke sin bir yar gı da bu lu nur ken, han gi bi lim sel
de lil le re da yan mak ta dır lar? Na sıl ol muş da "il kel dün ya" ola rak ta nım la -
dık la rı or tam da "il kel ko ku al ma du yu su" ev rim leş miş tir? İş te bu so ru nun
ce va bı nı araş tı rır sa nız, ala ca ğı nız ya nıt şöy le ola cak tır:
İl kel dün ya nın es ki ok ya nus la rın da, üç mil yar yıl ön ce, tek hüc re li bir ya ra tık
gün lük iş le ri ne baş lar ken or ga nik kim ya sal mad de ler sal gı la dı. Mi ni cik hay -
van ta ra fın dan fark edil me den kay be di len kim ya sal mad de ler bir iz bı rak tı ki
bu bir yır tı cı hay van ta ra fın dan his se dil di. Yır tı cı hay van sez dir me den yak -
laş tı, sal dır dı ve ta lih siz avı nı mi de si ne in dir di. Ve ko ku, uzun ev rim sel ge li -
şi mi ne baş la dı. Ko ku al ma du yu su, Lo ui si ana Sta te Üni ver si te si bi yo lo ji pro -
fe sö rü John Cap rio be lir ti yor ki, baş lan gıç ta ami no asit ben ze ri su da çö zü nür
kim ya sal mad de le ri tes pit et mek için ge liş ti. Ha va da ki uçu cu mo le kül le ri tes -
pit et me ye te ne ği ori ji nal me ka niz ma nın bir adap tas yo nu dur. 96
Eğer bu pa rag raf, "bir var mış bir yok muş" şek lin de baş la say dı, hiç
kim se nin bu an la tı lan la ra bir iti ra zı ola maz dı kuş ku suz. Fa kat söz ko nu -
su pa rag raf bi lim sel ol du ğu nu id dia eden ev rim ci bir ya yın or ga nın da yer
al mak ta dır. Bu du rum bir kez da ha ev rim ci le rin id di ala rın da han gi yön -
106