Page 120 - Koku ve Tat Mucizesi
P. 120
Koku ve Tat Mucizesi
Co lum bia Üni ver si te si'nden pro fe sör Fi res te in'ın iti raf ni te li ğin de ki
açık la ma la rın dan ba zı la rı şu şe kil de dir:
Fark lı ko ku lar na sıl ayırt edi lir? Bu, ko ku bi li min de ki şa şır tı cı so ru lar dan
bi ri si ola rak dur mak ta dır.
Bir kaç yüz nö ro nun ak son la rı, elek düz le min ara sın dan ko ku so ğan cı ğı na
gi rer ken bir ara ya top la nır lar. Ak son lar so ğan cı ğa gir dik le rin de, he nüz bi -
lin me yen me ka niz ma lar la, glo me ru lus ola rak bi li nen ya pı la rın için de ki
özel he def le re doğ ru ken di yol la rı nı bu lur lar.
Bir ko ku alı cı nö ro nun bin re sep tör den han gi si ni kul la na ca ğı na na sıl ka rar
ver di ği bi lin mi yor.
Her ak so nun, so ğan cık ta ki 1800 glo me ru lus dan doğ ru olan bir ve ya iki si ne
ke sin bir bi çim de na sıl yo lu nu bul du ğu bü yük öl çü de bi lin me mek te dir.
So ğan cık ta bir kaç iş lem kat ma nı da ha var dır; dev re le ri ana hat la rıy la bi lin -
mek te, de tay la rı ise ta nım lan ma yı bek le mek te dir.
Kar şı lık lı si naps lar ağı nın, so ğan cı ğın et ra fın da bir çe şit en gel le yi ci yol oluş -
tur du ğu dü şü nül mek te dir, fa kat fonk si yo nu açık ça ka nıt lan ma lı dır.
Ko ku ile ti şi mi nin üst dü zey de ki (be yin de ki) iş le mi ne iliş kin çok az şey bi -
lin mek te dir.
Bir ba zal hüc re yi, hüc re bö lün me si ne ve fark lı bir yo la gir me ye sevk eden
özel mo le kü ler olay lar bi lin me mek te dir.
Bu alan da önem li mik tar da ça lış ma ya pıl ma yı bek li yor.
Her du rum da ol ma sa da bir çok va ka da ko ku du yu su tek rar ka za nı la bi lir.
Tam ola rak an la şı la ma ma sı na rağ men, bu iyi leş me gö rü nü şe gö re, ba zal
hüc re nü fu su nun sağ lı ğı na ve nö ron lar da ki ha sa rın de re ce si ne ve tü rü ne
bağ lı dır.
Her bir re sep tör ge ni nin dört böl ge den yal nız bi ri sin de yer al dı ğı bu lun -
muş tur… Böl ge sel or ga ni zas yo nun iş lev sel öne mi ka ran lık kal mak ta dır.
Re sep tör le rin kim ya sal ve ya ya pı sal ola rak ak ra ba ol duk la rı mo le kü ler ha -
ber ci le ri ta nı ma la rı muh te mel gö rün mek le bir lik te, bu iliş ki he nüz is pat
edi le me miş tir. 102
118