Page 28 - E-LKPD kesetimbangan kimia

C. Hukum Kesetimbangan Untuk Kesetimbangan Heterogen

Ayo mengumpulkan informasi

Masih ingatkah anda dengan kesetimbangan heterogen? Ya kesetimbangan
heterogen merupakan reaksi kesetimbangan dimana zat-zat yang bereaksi mempunyai
fasa yang berbeda-beda. Namun, jika didalam persamaan reaksi terdapat zat yang
mempunyai fasa solid (padat) atau liquid (lelehan) maka zat yang fase solid atau liquid
tersebut tidak dimasukkan dalam persamaan konstanta kesetimbangan. Hal ini karena
perbandingan jumlah zat murni berfase solid dan liquid terhadap volume konstan,
artinya kosentrasi zat murni yang mempunyai solid dan liquid.
Tabel Reaksi dan Persamaan Kesetimbangan Kimia

Reaksi Persamaan Kc

2NaHCO3(S) ⇄ Na2CO3(S) + H2O + CO2(g) Kc = [H2O](g)[CO2](g)
2+
Kc = [Hg2 ]
2+ 2+
Hg(l) + Hg ⇄ Hg 2 (aq)
2+
[Hg ]
CaCO3 ⇄ CaO(s) + CO2(g) Kc = [CO2]

CaO(s) + SO2(g) ⇄ CaSO3(g) KC = +
[SO ( ) ]

Ayo Menalar
Setelah mengumpulkan informasi selesaikanlah permasalahan berikut dan
kemudian diskusikan dengan kelompokmu!
1. Berdasarkan tabel diatas, apa saja fasa zat yang tidak dimasukkan kedalam
Persamaan Kc?
Jawab: ....................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
2. Berdasarkan tabel tersebut, buatlah kesimpulan anda mengenai hukum
kesetimbangan untuk heterogen!
Jawab: ....................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
3. Tuliskan hukum kesetimbangan untuk reaksi:
a. NH3(g) + HCl(g) ⇄ NH4Cl(s)
Jawab: ..................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

E-LKPD Berbasis Lesson Study For Learning Community 20